ကေလးေတြ ေျပာရဲဆုိရဲ ျဖစ္လာေစဖို႔
ကေလး ဘ၀တုန္းက ကြၽန္မအလြန္ ရွက္တတ္သည္။ ရွက္တတ္တာမွ အေတာ္ေလးကို ရွက္တာပါ။ ကြၽန္မ မသိေသာသူမ်ားႏွင့္ ေကာင္းေကာင္း မြန္မြန္ စကားေျပာဖို႔ဆိုတာက ကြၽန္မအတြက္ အေတာ္ေလး ခက္ခဲခဲ့သည္။
ကြၽန္မ ငယ္ငယ္က ကေလး ေတြကို ဆူဆူညံညံ စကားေျပာ ခြင့္မျပဳေသာ အိမ္မ်ဳိးမွာ ႀကီးျပင္း ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္စိတ္ နည္းပါးၿပီး ကိုး႐ိုးကားရားႏွင့္ သူမ်ားေတြႏွင့္ စကားမေျပာတတ္၊ မဆိုတတ္ ေတာ့။ ကြၽန္မက မိသားစုထဲမွာ ေတာင္ စကားေျပာခဲလွသည္။ ကြၽန္မ စကားေျပာလွ်င္လည္း အေမ၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ တျခားသူေတြက ကြၽန္မကို က်ယ္က်ယ္ေျပာရန္ ေအာ္ေငါက္တာ ခံခဲ့ရသည္။
တစ္ခါမွ မသိသူ၊ သူစိမ္း ေတြႏွင့္ ေတြ႕ရၿပီဆုိလွ်င္ေတာ့ ကြၽန္မ အေတာ္အျဖစ္ဆိုးခဲ့သည္။ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ေန ေကာင္းလား ဘာညာႏႈတ္ဆက္ ရလွ်င္ ကြၽန္မမ်က္ႏွာေတြ နီရဲၿပီး မထားတတ္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ တျခားသူေတြႏွင့္ ဘယ္လိုဆက္ ဆံေျပာဆုိရမည္ဆုိတာကို ကြၽန္မ မသိ။ လူေတြကို ကြၽန္မေၾကာက္ သည္။ သူတုိ႔က ကြၽန္မကို လက္ မခံမွာကိုလည္း ေၾကာက္သည္။
စိတ္ပညာရွင္ႏွင့္ စာေရး ဆရာအန္တိုနီဂန္က လူေတြက လက္မခံမွာကို စိုးရြံ႕ျခင္းသည္ အရြယ္ေရာက္သူမ်ား၏ နံပါတ္ (၁) ေၾကာက္ရြံ႕မႈျဖစ္သလို ကေလးေတြမွာလည္း အတူတူပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ကေလး မ်ားသည္(၂)ႏွစ္ေလာက္ အရြယ္ ကတည္းက ယင္းေၾကာက္ရြံ႕စိုးရိမ္မႈမ်ဳိး ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
သည္လို ျဖစ္တာက ကေလးေတြ၏ သဘာ၀ ဆုိတာကို မိဘေတြအေနႏွင့္ နားလည္ရမည္ဟု ဂန္က ေျပာပါသည္။ ကေလးကလူေတြႏွင့္ မေျပာခ်င္၊ မဆုိခ်င္တာဟာ တစ္ခုခုမွားေနျခင္း မဟုတ္ပါဟု ဆုိပါသည္။
‘‘ကေလးက လူေတြနဲ႔ ေတြ႕ ထိ ဆက္ဆံတဲ့အခါ စိတ္လႈပ္ရွား မေနသင့္ဘူးလို႔ ေတြးၾကတာ မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆပါ’’။ လူမႈေရးအရ လက္မခံမွာကို ေၾကာက္ ျခင္းသည္ သဘာ၀ပင္ ျဖစ္၏။ ကေလးကို အျပဳသေဘာေဆာင္ လာေစခ်င္ပါက ဘ၀ကို ေက်နပ္ ေပ်ာ္ရႊင္လာေအာင္ သင္ၾကား ေပးဖုိ႔ပင္ ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္ကေလး၏ လူမႈေရးဆုိင္ရာ စိုးရြံ႕မႈကို ဖယ္ရွားေပးရန္ အေကာင္းဆုံးနည္းမွာ ကေလးေတြကို ေကာင္းေကာင္း စကားစၿပီး ေျပာတတ္သူေတြ ေျပာရဲဆုိရဲျဖစ္လာေအာင္ သင္ၾကားေပးျခင္းျဖစ္၏။
ကေလးက ရွက္ပါသည္၊ လူေတြကို စကားေျပာဖို႔ ေၾကာက္ ေနပါသည္ဆုိကာမွ သည္လို ကေလးကို စကားေကာင္းေကာင္း စေျပာတတ္၊ ဆိုတတ္ျဖစ္လာ ေအာင္ ဘယ္လိုသင္လုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ မလဲဟု ေတြးေကာင္းေတြးၾကလိမ့္ မည္။
တျခားအရာေတြလိုပင္ ဘယ္လုိ လုပ္ရမလဲဆိုတာက ေတာ့ အေလ့အက်င့္ကေန စရပါ လိမ့္မည္။ ထိုအခါ ကေလးက လူ မႈဆက္ဆံေရးမွာ ယုံၾကည္မႈေတြ ရွိလာပါလိမ့္မည္။
အိမ္ပဲြစား တစ္ဦးျဖစ္သည့္ တီဂန္ဒီကလပ္အတြက္ လူေတြ ကို ခ်ဥ္းကပ္တာ၊ စကားေျပာတာ က အေၾကာင္းမဟုတ္။ သို႔ေသာ္ သူ၏ (၄)ႏွစ္သမီးေလးက လူ ေတြကို စကားေျပာဖို႔ ေၾကာက္တာကို သူျမင္ရေတာ့ အံ့အားသင့္ရသည္။
‘‘ဒါသူ႔ရဲ႕ သဘာ၀ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မက သူ႔ကို လူေတြနဲ႔ စကားေျပာခိုင္းတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေစ်းဆုိင္မွာေပါ့။ တစ္ခုခုကို ဘယ္ေလာက္က်လဲ သူသိခ်င္တယ္ ဆုိရင္ ေစ်းဆုိင္က လူကို သူ႔ဘာသာ ေမးခုိင္းတယ္။ ကြၽန္မက ၾကားထဲက ၀င္မေျပာ ဘူး။ လူေတြနဲ႔ အေျခအေနအမ်ဳိး မ်ဳိးမွာ ဆက္ဆံရတဲ့အခါ သူ႔ဘာ သာသူယုံၾကည္မႈ ရလာေစခ်င္တယ္’’
တစ္ခါတေလ သမီးကေလးက ဒီကလပ္ကို သူ႔ကိုယ္စားေမးေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတာမ်ဳိး ရွိသည္။ သ႔ူအေနႏွင့္ သည္အခ်က္ကို လုိက္ေလ်ာပါက သမီးကေလး၏ ရွက္တတ္သည့္ အက်င့္ကို မေဖ်ာက္ေပးႏုိင္ဘူးဆိုတာ သူကသိသည္။
‘‘တစ္ခါတေလေတာ့ ကြၽန္မက သူ႔အစား မေမးေပးေတာ့ သူက မႀကိဳက္ဘူးေပါ့။ ကြၽန္မကလည္း တမင္တင္းထားတာ။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သူ႔ဘာသာပဲ လုိခ်င္တာကို ေမးရေတာ့တာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ သူ႔အတြက္ ေမးရဲသြားၿပီေလ’’
စိတ္ပညာရွင္ ဂန္ကေတာ့ ေစ်း၀ယ္ျခင္းသည္ ကေလးမ်ားကို လူမႈဆက္ဆံတတ္ရန္ အေကာင္းဆုံး သိမ္ေမြ႕စြာ သင္ၾကားသည့္ နည္းတစ္ခုဟု ဆုိပါသည္။ ကေလးေတြက ဆုခ်ီးျမႇင့္တာကို ႀကိဳက္ၾကသည့္အတြက္ ေစ်း၀ယ္သြားလွ်င္ သၾကားလုံးတစ္လုံး ေလာက္ေတာ့ ေပးသင့္သည္ဟု ဆုိပါသည္။
‘‘ကေလးေတြက အရမ္းကို ႐ိုးသားၾကပါတယ္။ သူတို႔အမ်ားဆုံး လုပ္တာေတြအတြက္ ဆုခ် ေပးပါ။ မူႀကိဳအရြယ္မွာ ကေလး ေတြကို ေစ်းေမးခိုင္းတာတို႔၊ ေပးတာတို႔ လုပ္ခိုင္းပါ။ နည္းနည္း ႀကီးလာရင္ ကိုယ္က ေစ်းဆုိင္ ေပါက္၀ကေန သူတုိ႔၀ယ္တာကိုသာ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါ။ ကေလး ေတြ ေစ်းဆုိင္မွာ သူ႔ဘာသာေျပာဆို ဆက္ဆံ တတ္လာတာကို ေတြ႕ ရပါမယ္’’
ကေလးေတြကို ေျပာရဲဆုိရဲ ရွိလာေစဖို႔ မိဘေတြက သင္ေပး ႏုိင္တဲ့ နည္းႏွစ္ခု ရွိပါသည္။ ကေလးေတြကို ေပ်ာ္စရာ ျဖစ္လာေအာင္လုပ္ဖို႔နဲ႔ သူတုိ႔ကိုယ္စား ေနရာတကာ ၀င္ပါေျပာေနတာ မ်ဳိး မလုပ္ဖို႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
‘‘မိဘ အေတာ္မ်ားမ်ားက သူတုိ႔အေနနဲ႔ ကေလးေတြအတြက္ ၀င္ပါၿပီး ကေလးေတြအ စား၀င္ေျပာေပးရမယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ေတာ့ ကေလးရဲ႕ လူမႈေရးက႑ကို ၀င္ ေႏွာင့္ယွက္ေနတာပါ။ ကိုယ္၀င္ ေျပာခ်င္လာရင္ မေျပာခင္ စိတ္ထဲမွာ ၁၊၂၊၃၊၄-၁၀ အထိ ဆုိေနလုိက္။ ကေလးကို သူ႔ဘာသာ ေျပာပေလ့ေစ’’ ဟု ဂန္ကအႀကံ ေပးပါသည္။
ကေလးက ရွက္သည္ျဖစ္ ေစ၊ မရွက္သည္ျဖစ္ေစ ယခုလို စကားေျပာျခင္းက လူမႈေရးအတြက္ အက်ဳိးရွိေစပါသည္။ ကေလးစကားေျပာ ပညာရွင္ေလာ္ရင္းအုိင္လင္ကမူ စာအုပ္ေတြကို အသုံးခ်ၿပီး ပုံျပင္မ်ား ေျပာေစျခင္းကလည္း ကေလးေတြ၏ စကားေျပာစြမ္းရည္ကို အားေပးသည္ဟု ဆုိပါသည္။
‘‘ကြၽန္မကေတာ့ မိဘေတြကို စာအုပ္ဖတ္ျပခိုင္းတာကို လုပ္ခိုင္းတယ္။ ကေလးေတြကို စာအုပ္ထဲက ဇာတ္လမ္း အေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပတာက ဘာျဖစ္မလဲဆုိတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ သိလုိစိတ္ကို ႏႈိးဆြ ေပးတယ္။ ပုံေျပာေနတုန္း ခဏခဏ ရပ္ၿပီး ကေလးေတြကို ေမးခုိင္းတာ၊ ၿပီးေတာ့ ဆက္ေျပာေစ တာမ်ဳိးက ကေလးေတြအေနနဲ႔ ဘာသာစကားကို သူ႔ဘာသာ ေျပာတတ္လာေစတယ္’’
ကေလးေတြက စကားေတြ စေျပာလာေအာင္ မိဘေတြက လည္း ေခါင္းစဥ္ေတြ ရွာေပးရမည္ ဟု ဆုိပါသည္။ ဥပမာ သူတုိ႔ ေက်ာင္းအေၾကာင္း၊ ႐ုပ္ရွင္အ ေၾကာင္း၊ ကစားနည္းေတြအ ေၾကာင္း အစလုပ္ကာေမးေပးရ မည္ဟုလည္း စိတ္ပညာရွင္ ဂန္က ရွင္းျပသည္။
‘‘ၿပီးေတာ့ ကေလးကိုလည္း သူမ်ားေတြ ေျပာတာ နားေထာင္ ခုိင္းၿပီး သူတို႔ဘာေတြ ေျပာၾက သလဲဆိုတာ သိေအာင္လုပ္ခုိင္း ပါ။ အဲဒီလို လုပ္တာက ကေလးရဲ႕ အသိအျမင္ကို ႂကြယ္၀လာေစ တယ္။ စကားေျပာေကာင္းသူ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာတယ္ဆိုတာကလည္း တျခားသူေတြ ဘာစိတ္၀င္ စားတယ္ဆိုတာ သိလာတာကေန စတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ကေလးကို တျခားသူေျပာရင္လည္း အာ႐ုံစိုက္ နားေထာင္ခုိင္းပါ’’
စကားမေျပာရဲေသာ ကေလးတစ္ေယာက္ျဖစ္သည့္ ကြၽန္မသည္ လူေတြႏွင့္ ေန႔တုိင္းေျပာဆုိ ဆက္ဆံလာရန္ ေတြးေတာင္ မေတြးရဲပါ။ သည္ေန႔အထိ လူမႈေရးနယ္ပယ္မွာ ကိုယ္ကစၿပီး စကားစေျပာဖို႔ ခက္ေနပါေသးသည္။
ယခုအခ်ိန္မွာ ကြၽန္မကို လူ တစ္ေယာက္ေယာက္က စကား ေျပာေကာင္းသူ တစ္ေယာက္လို႔ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိပါ သိပ္ေကာင္းပါလိမ့္မည္။ ကြၽန္မက ကေလးကို ဒီအေၾကာင္းေျပာျပကာ အားေပး ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။
(သတင္းစာ ဆရာမဂ်နီဖာေမာ္တန္၏ How to Raise a Confi-dent Child ေဆာင္းပါးကို ထားထားျမင့္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
ကြၽန္မ ငယ္ငယ္က ကေလး ေတြကို ဆူဆူညံညံ စကားေျပာ ခြင့္မျပဳေသာ အိမ္မ်ဳိးမွာ ႀကီးျပင္း ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္စိတ္ နည္းပါးၿပီး ကိုး႐ိုးကားရားႏွင့္ သူမ်ားေတြႏွင့္ စကားမေျပာတတ္၊ မဆိုတတ္ ေတာ့။ ကြၽန္မက မိသားစုထဲမွာ ေတာင္ စကားေျပာခဲလွသည္။ ကြၽန္မ စကားေျပာလွ်င္လည္း အေမ၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ တျခားသူေတြက ကြၽန္မကို က်ယ္က်ယ္ေျပာရန္ ေအာ္ေငါက္တာ ခံခဲ့ရသည္။
တစ္ခါမွ မသိသူ၊ သူစိမ္း ေတြႏွင့္ ေတြ႕ရၿပီဆုိလွ်င္ေတာ့ ကြၽန္မ အေတာ္အျဖစ္ဆိုးခဲ့သည္။ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ေန ေကာင္းလား ဘာညာႏႈတ္ဆက္ ရလွ်င္ ကြၽန္မမ်က္ႏွာေတြ နီရဲၿပီး မထားတတ္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ တျခားသူေတြႏွင့္ ဘယ္လိုဆက္ ဆံေျပာဆုိရမည္ဆုိတာကို ကြၽန္မ မသိ။ လူေတြကို ကြၽန္မေၾကာက္ သည္။ သူတုိ႔က ကြၽန္မကို လက္ မခံမွာကိုလည္း ေၾကာက္သည္။
စိတ္ပညာရွင္ႏွင့္ စာေရး ဆရာအန္တိုနီဂန္က လူေတြက လက္မခံမွာကို စိုးရြံ႕ျခင္းသည္ အရြယ္ေရာက္သူမ်ား၏ နံပါတ္ (၁) ေၾကာက္ရြံ႕မႈျဖစ္သလို ကေလးေတြမွာလည္း အတူတူပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ကေလး မ်ားသည္(၂)ႏွစ္ေလာက္ အရြယ္ ကတည္းက ယင္းေၾကာက္ရြံ႕စိုးရိမ္မႈမ်ဳိး ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
သည္လို ျဖစ္တာက ကေလးေတြ၏ သဘာ၀ ဆုိတာကို မိဘေတြအေနႏွင့္ နားလည္ရမည္ဟု ဂန္က ေျပာပါသည္။ ကေလးကလူေတြႏွင့္ မေျပာခ်င္၊ မဆုိခ်င္တာဟာ တစ္ခုခုမွားေနျခင္း မဟုတ္ပါဟု ဆုိပါသည္။
‘‘ကေလးက လူေတြနဲ႔ ေတြ႕ ထိ ဆက္ဆံတဲ့အခါ စိတ္လႈပ္ရွား မေနသင့္ဘူးလို႔ ေတြးၾကတာ မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆပါ’’။ လူမႈေရးအရ လက္မခံမွာကို ေၾကာက္ ျခင္းသည္ သဘာ၀ပင္ ျဖစ္၏။ ကေလးကို အျပဳသေဘာေဆာင္ လာေစခ်င္ပါက ဘ၀ကို ေက်နပ္ ေပ်ာ္ရႊင္လာေအာင္ သင္ၾကား ေပးဖုိ႔ပင္ ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္ကေလး၏ လူမႈေရးဆုိင္ရာ စိုးရြံ႕မႈကို ဖယ္ရွားေပးရန္ အေကာင္းဆုံးနည္းမွာ ကေလးေတြကို ေကာင္းေကာင္း စကားစၿပီး ေျပာတတ္သူေတြ ေျပာရဲဆုိရဲျဖစ္လာေအာင္ သင္ၾကားေပးျခင္းျဖစ္၏။
ကေလးက ရွက္ပါသည္၊ လူေတြကို စကားေျပာဖို႔ ေၾကာက္ ေနပါသည္ဆုိကာမွ သည္လို ကေလးကို စကားေကာင္းေကာင္း စေျပာတတ္၊ ဆိုတတ္ျဖစ္လာ ေအာင္ ဘယ္လိုသင္လုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ မလဲဟု ေတြးေကာင္းေတြးၾကလိမ့္ မည္။
တျခားအရာေတြလိုပင္ ဘယ္လုိ လုပ္ရမလဲဆိုတာက ေတာ့ အေလ့အက်င့္ကေန စရပါ လိမ့္မည္။ ထိုအခါ ကေလးက လူ မႈဆက္ဆံေရးမွာ ယုံၾကည္မႈေတြ ရွိလာပါလိမ့္မည္။
အိမ္ပဲြစား တစ္ဦးျဖစ္သည့္ တီဂန္ဒီကလပ္အတြက္ လူေတြ ကို ခ်ဥ္းကပ္တာ၊ စကားေျပာတာ က အေၾကာင္းမဟုတ္။ သို႔ေသာ္ သူ၏ (၄)ႏွစ္သမီးေလးက လူ ေတြကို စကားေျပာဖို႔ ေၾကာက္တာကို သူျမင္ရေတာ့ အံ့အားသင့္ရသည္။
‘‘ဒါသူ႔ရဲ႕ သဘာ၀ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မက သူ႔ကို လူေတြနဲ႔ စကားေျပာခိုင္းတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေစ်းဆုိင္မွာေပါ့။ တစ္ခုခုကို ဘယ္ေလာက္က်လဲ သူသိခ်င္တယ္ ဆုိရင္ ေစ်းဆုိင္က လူကို သူ႔ဘာသာ ေမးခုိင္းတယ္။ ကြၽန္မက ၾကားထဲက ၀င္မေျပာ ဘူး။ လူေတြနဲ႔ အေျခအေနအမ်ဳိး မ်ဳိးမွာ ဆက္ဆံရတဲ့အခါ သူ႔ဘာ သာသူယုံၾကည္မႈ ရလာေစခ်င္တယ္’’
တစ္ခါတေလ သမီးကေလးက ဒီကလပ္ကို သူ႔ကိုယ္စားေမးေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတာမ်ဳိး ရွိသည္။ သ႔ူအေနႏွင့္ သည္အခ်က္ကို လုိက္ေလ်ာပါက သမီးကေလး၏ ရွက္တတ္သည့္ အက်င့္ကို မေဖ်ာက္ေပးႏုိင္ဘူးဆိုတာ သူကသိသည္။
‘‘တစ္ခါတေလေတာ့ ကြၽန္မက သူ႔အစား မေမးေပးေတာ့ သူက မႀကိဳက္ဘူးေပါ့။ ကြၽန္မကလည္း တမင္တင္းထားတာ။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သူ႔ဘာသာပဲ လုိခ်င္တာကို ေမးရေတာ့တာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ သူ႔အတြက္ ေမးရဲသြားၿပီေလ’’
စိတ္ပညာရွင္ ဂန္ကေတာ့ ေစ်း၀ယ္ျခင္းသည္ ကေလးမ်ားကို လူမႈဆက္ဆံတတ္ရန္ အေကာင္းဆုံး သိမ္ေမြ႕စြာ သင္ၾကားသည့္ နည္းတစ္ခုဟု ဆုိပါသည္။ ကေလးေတြက ဆုခ်ီးျမႇင့္တာကို ႀကိဳက္ၾကသည့္အတြက္ ေစ်း၀ယ္သြားလွ်င္ သၾကားလုံးတစ္လုံး ေလာက္ေတာ့ ေပးသင့္သည္ဟု ဆုိပါသည္။
‘‘ကေလးေတြက အရမ္းကို ႐ိုးသားၾကပါတယ္။ သူတို႔အမ်ားဆုံး လုပ္တာေတြအတြက္ ဆုခ် ေပးပါ။ မူႀကိဳအရြယ္မွာ ကေလး ေတြကို ေစ်းေမးခိုင္းတာတို႔၊ ေပးတာတို႔ လုပ္ခိုင္းပါ။ နည္းနည္း ႀကီးလာရင္ ကိုယ္က ေစ်းဆုိင္ ေပါက္၀ကေန သူတုိ႔၀ယ္တာကိုသာ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါ။ ကေလး ေတြ ေစ်းဆုိင္မွာ သူ႔ဘာသာေျပာဆို ဆက္ဆံ တတ္လာတာကို ေတြ႕ ရပါမယ္’’
ကေလးေတြကို ေျပာရဲဆုိရဲ ရွိလာေစဖို႔ မိဘေတြက သင္ေပး ႏုိင္တဲ့ နည္းႏွစ္ခု ရွိပါသည္။ ကေလးေတြကို ေပ်ာ္စရာ ျဖစ္လာေအာင္လုပ္ဖို႔နဲ႔ သူတုိ႔ကိုယ္စား ေနရာတကာ ၀င္ပါေျပာေနတာ မ်ဳိး မလုပ္ဖို႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
‘‘မိဘ အေတာ္မ်ားမ်ားက သူတုိ႔အေနနဲ႔ ကေလးေတြအတြက္ ၀င္ပါၿပီး ကေလးေတြအ စား၀င္ေျပာေပးရမယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ေတာ့ ကေလးရဲ႕ လူမႈေရးက႑ကို ၀င္ ေႏွာင့္ယွက္ေနတာပါ။ ကိုယ္၀င္ ေျပာခ်င္လာရင္ မေျပာခင္ စိတ္ထဲမွာ ၁၊၂၊၃၊၄-၁၀ အထိ ဆုိေနလုိက္။ ကေလးကို သူ႔ဘာသာ ေျပာပေလ့ေစ’’ ဟု ဂန္ကအႀကံ ေပးပါသည္။
ကေလးက ရွက္သည္ျဖစ္ ေစ၊ မရွက္သည္ျဖစ္ေစ ယခုလို စကားေျပာျခင္းက လူမႈေရးအတြက္ အက်ဳိးရွိေစပါသည္။ ကေလးစကားေျပာ ပညာရွင္ေလာ္ရင္းအုိင္လင္ကမူ စာအုပ္ေတြကို အသုံးခ်ၿပီး ပုံျပင္မ်ား ေျပာေစျခင္းကလည္း ကေလးေတြ၏ စကားေျပာစြမ္းရည္ကို အားေပးသည္ဟု ဆုိပါသည္။
‘‘ကြၽန္မကေတာ့ မိဘေတြကို စာအုပ္ဖတ္ျပခိုင္းတာကို လုပ္ခိုင္းတယ္။ ကေလးေတြကို စာအုပ္ထဲက ဇာတ္လမ္း အေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပတာက ဘာျဖစ္မလဲဆုိတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ သိလုိစိတ္ကို ႏႈိးဆြ ေပးတယ္။ ပုံေျပာေနတုန္း ခဏခဏ ရပ္ၿပီး ကေလးေတြကို ေမးခုိင္းတာ၊ ၿပီးေတာ့ ဆက္ေျပာေစ တာမ်ဳိးက ကေလးေတြအေနနဲ႔ ဘာသာစကားကို သူ႔ဘာသာ ေျပာတတ္လာေစတယ္’’
ကေလးေတြက စကားေတြ စေျပာလာေအာင္ မိဘေတြက လည္း ေခါင္းစဥ္ေတြ ရွာေပးရမည္ ဟု ဆုိပါသည္။ ဥပမာ သူတုိ႔ ေက်ာင္းအေၾကာင္း၊ ႐ုပ္ရွင္အ ေၾကာင္း၊ ကစားနည္းေတြအ ေၾကာင္း အစလုပ္ကာေမးေပးရ မည္ဟုလည္း စိတ္ပညာရွင္ ဂန္က ရွင္းျပသည္။
‘‘ၿပီးေတာ့ ကေလးကိုလည္း သူမ်ားေတြ ေျပာတာ နားေထာင္ ခုိင္းၿပီး သူတို႔ဘာေတြ ေျပာၾက သလဲဆိုတာ သိေအာင္လုပ္ခုိင္း ပါ။ အဲဒီလို လုပ္တာက ကေလးရဲ႕ အသိအျမင္ကို ႂကြယ္၀လာေစ တယ္။ စကားေျပာေကာင္းသူ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာတယ္ဆိုတာကလည္း တျခားသူေတြ ဘာစိတ္၀င္ စားတယ္ဆိုတာ သိလာတာကေန စတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ကေလးကို တျခားသူေျပာရင္လည္း အာ႐ုံစိုက္ နားေထာင္ခုိင္းပါ’’
စကားမေျပာရဲေသာ ကေလးတစ္ေယာက္ျဖစ္သည့္ ကြၽန္မသည္ လူေတြႏွင့္ ေန႔တုိင္းေျပာဆုိ ဆက္ဆံလာရန္ ေတြးေတာင္ မေတြးရဲပါ။ သည္ေန႔အထိ လူမႈေရးနယ္ပယ္မွာ ကိုယ္ကစၿပီး စကားစေျပာဖို႔ ခက္ေနပါေသးသည္။
ယခုအခ်ိန္မွာ ကြၽန္မကို လူ တစ္ေယာက္ေယာက္က စကား ေျပာေကာင္းသူ တစ္ေယာက္လို႔ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိပါ သိပ္ေကာင္းပါလိမ့္မည္။ ကြၽန္မက ကေလးကို ဒီအေၾကာင္းေျပာျပကာ အားေပး ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။
(သတင္းစာ ဆရာမဂ်နီဖာေမာ္တန္၏ How to Raise a Confi-dent Child ေဆာင္းပါးကို ထားထားျမင့္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
7Day Daily
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+