Infective conjunctivitis မ်က္စိက်ိန္းျခင္း
1. ဆရာခင္ဗ်ား က်ေနာ့သားေလးက ခုဆို ၂ လေက်ာ္႐ွိပါၿပီ။ သားေလး ၃ ရက္ သားေလာက္ ကစၿပီး ဘယ္ဘက္ မ်က္လံုးက မ်က္ဝတ္ေလးေတြ ထြက္ၿပီး တျခားေထာင့္ကေန မ်က္ရည္ေလးေတြ စီးစီးက်ေနပါ တယ္။ ခဏခဏ သုတ္ေပး ရ ပါတယ္။ တလေလာက္ထိ မေပ်ာက္လို႔ ကေလး အထူးကု နဲ႔ျပေတာ့ မ်က္စဥ္းေဆးေပး ပါတယ္။ ၅ ရက္ေဆးထည့္ ခိုင္းပါတယ္။ မသက္သာလို႔ မ်က္စိအထူးကုဆီ ျပန္လြဲပါ တယ္ ဆရာ။ မ်က္စိ ဆရာ၀န္ကလည္း ေနာက္ထပ္ မ်က္စဥ္းေဆး ၂ မ်ိဳး ေပးပါတယ္။ တပတ္ထည့္ခိုင္းပါတယ္။ ခုထိ မသက္သာပါဆရာ။ ဘာေၾကာင့္ ကေလး ငယ္ေလးမွာ မ်က္ဝတ္ ထြက္တာလဲ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ စိုးရိမ္ရပါသလား။ ကေလးက တအား ငယ္ေသးေတာ့ မ်က္စဥ္းေတြပဲ ခပ္ခိုင္းေနလို႔ ဆရာဝန္ဆီလည္း ထပ္မသြားေတာ့ပါ။
2. ဆရာရွင့္ ကြ်န္မသမီး ၃ ႏွစ္ ၁ လေက်ာ္နဲ႔ သားသား ၂၇ ရက္သားတို႔ အခု မ်က္ခ်ီးေတြထြက္ေနပါတာ။ မ်က္လံုးတစ္ခုလံုး ပိတ္ေနေအာင္ထြက္ပါတယ္။ အခန္းထဲမွာ aircon နဲ႔ ေနတာ အပူ အေအးမမ်ွလို႔လား မသိဘူးဆရာ။ အခု သားသားကို မိခင္ႏို႔ရည္ကို မ်က္စိကို ခပ္ေပးထားပါတယ္။ ကေလးေတြကို ဘာမ်က္စဥ္း ခပ္ရမလဲ ဘာေဆးတိုက္ရမလဲဆိုတာ ညႊန္ၾကားေပးပါရွင့္။ ကေလးေတြျဖစ္ေနလို႔ ျမန္ျမန္ အေၾကာင္းျပန္ေပးပါ ဆရာ။
အျဖစ္မ်ားတယ္။ တဖက္တည္း၊ ႏွစ္ဖက္လံုးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကူးစက္တယ္။ မ်က္စိပန္းေရာင္ကေန နီရဲေနမယ္။ အေနရခက္မယ္။ ေရာင္ေနမယ္။ နာမယ္။ ၾကည့္မေကာင္းဘူး။ တခ်ိဳ႕ကေဆးမလိုပဲေပ်ာက္မယ္။ မရေသးရင္၊ ဆိုးရင္ ပိုးေသေဆး မ်က္စဥ္းခပ္ရမယ္။ ပိုးေၾကာင့္မဟုတ္ပဲ အလာဂ်ီေၾကာင့္လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပန္းေရာင္ မ်က္စိဆိုျပီး ေရးထားပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မ်ိဳးေၾကာင့္မဟုတ္ပဲ တခုခုဝင္လို႔ ဥပမာ ေရ၊ ဆပ္ျပာ၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ ရည္၊ ဖုန္ ဝင္လို႔ကေနလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
အမ်ားဆံုးျဖစ္တာက ဗက္တီးရီးယားနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကေနျဖစ္ေစတယ္။ အေအးမိတာကေနလဲ ဆက္ျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ မ်က္စိေနရာနာတာ၊ အလင္းေရာင္ကိုမၾကည့္ႏိုင္တာ၊ မ်က္စိမံႈလာတာ နဲ႔ နီရဲလြန္းလာတာဆိုရင္ မ်က္စိဆရာဝန္ကိုျပပါ။ ဝက္သက္ေပါက္ရာကေနလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မိဘေတြဆီကေန ဂႏိုရီးယားပိုး ကူးစက္ ရာကေန ျဖစ္တာကဆိုးတယ္။ စာတပုဒ္ေရးထားပါတယ္။ Herpes virus ေရယံုဗိုင္းရပ္စ္ကေနလဲျဖစ္တယ္။ STIs လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေမြးရာပါျဖစ္တာက chlamydia ကလာမိုင္ဒီးယား နဲ႔ gonorrhea ဂႏိုးရီးယားေတြကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
တခ်ိဳ႕မွာ ေဆးမလိုတတ္ပါ။ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေပးပါ။ ဝါဂြမ္းစေလးကို ေရဆြတ္သံုးႏိုင္တယ္။ လက္ကို မၾကာမၾကာ ေဆးေပးပါ။ လက္ကိုင္ပုဝါ သီးသန္႔သံုးပါ။ မ်က္ကပ္မွန္တပ္ရသူဆိုရင္ ထုတ္ထားပါ။ lubricant eye drops ေခ်ာဆီပါ မ်က္စဥ္းခပ္ပါ။ လက္ကိုင္ပုးဝါအစား တစ္ရွဴးေပပါသံုးပါ။ စနစ္တက်စြန္ျပစ္ပါ။ မ်က္ကပ္မွန္သံုးသူ ျဖဳတ္ထားပါ။ မ်က္ႏွာသုပ္ပုဝါ မွ်ေဝမသံုးပါနဲ႔။ လက္ခဏခဏေဆးပါ။
အလိုလိုေပ်ာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးမလုိသေလာက္ပါ။ မ်က္ႏွာသစ္ေပးပါ။ ေရေအးေအးသန္႔သန္႔သံုးပါ။ Lubricant eye drops ရိုးရိုးမ်က္စဥ္းခပ္ပါ။ မရေသးရင္ Chloramphenicol 1% ကလိုရမ္ဖီနီေကာကို အသံုးမ်ားတယ္။ ေကာ္မ်က္စဥ္း အေနနဲ႔လာတယ္။ မ်က္စဥ္းရည္ဆိုရင္ ၂ နာရီ ၁ ၾကိမ္၊ ပဌမ ၂ ရက္နဲ႔ ေနာက္ရက္ေတြမွာ ၄ နာရီ ၁ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ခပ္ႏိုင္တယ္။ Fusidic acid မ်က္စဥ္းလဲေကာင္းတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ အသက္ၾကီးသူေတြအတြက္ပိုသင့္တယ္။ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္ခပ္ပါ။
မ်က္စိက်ိန္းေနတာက မေပ်ာက္ပဲဆက္ဆိုးလာရင္ မ်က္ၾကည္လႊာေရာင္တာျဖစ္လာရင္ ဆိုးတယ္။ Keratitis ေခၚတယ္။ မ်က္စိကြယ္ႏိုင္တယ္။
• Allergic Eye diseases အလာဂ်ီေၾကာင့္ မ်က္စိနာျခင္း၊ = Antihistamine + Corticosteroid
• Bacterial Keratitis မ်က္စိအၾကည္လႊာေရာင္ျခင္း၊ = Cefazolin 100 mg/ml and Tobamycin 15 mg/ml, Ciprofloxacin 3 mg/ml, Ofloxacin 3 mg/ml
• Gonococcal Corneal ulcer ဂႏိုပိုးေၾကာင့္ မ်က္ၾကည္လႊာေရာင္ျခင္း၊ = Ceftriaxone 1-2 Gm IM x 5 days + Erythromycin or Bacitracin E/o
• Herpes Simplex Keratitis ေရယံုပိုးေၾကာင့္ မ်က္စိနာျခင္း၊ = Acyclovir 200-400 mg 5 times a day Orally ေကာ္တီဇုန္းမေပးရ၊
• Gonococcal Conjunctivitis ဂႏုိးပိုးေၾကာင့္မ်က္စိနာျခင္း၊ = Ceftriaxone 1 Gm IM + Erythromycin or Bacitracin E/o; Chalamydial (Trachoma) = Tetracycline/Erythromycin
• 250 mg QID Orally or Doxycycline 100 mg BD x 3-5 weeks or Azythromycin 20 mg/kg stat + Surgery for Entropion မ်က္ေတာင္ေမႊးစိုက္ျခင္းအတြက္ခြဲစိတ္ရန္၊
• Viral Conjunctivitis ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ မ်က္စိနာျခင္း၊ = Sulfonamide + Prednisolone 0.125% QID
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
2. ဆရာရွင့္ ကြ်န္မသမီး ၃ ႏွစ္ ၁ လေက်ာ္နဲ႔ သားသား ၂၇ ရက္သားတို႔ အခု မ်က္ခ်ီးေတြထြက္ေနပါတာ။ မ်က္လံုးတစ္ခုလံုး ပိတ္ေနေအာင္ထြက္ပါတယ္။ အခန္းထဲမွာ aircon နဲ႔ ေနတာ အပူ အေအးမမ်ွလို႔လား မသိဘူးဆရာ။ အခု သားသားကို မိခင္ႏို႔ရည္ကို မ်က္စိကို ခပ္ေပးထားပါတယ္။ ကေလးေတြကို ဘာမ်က္စဥ္း ခပ္ရမလဲ ဘာေဆးတိုက္ရမလဲဆိုတာ ညႊန္ၾကားေပးပါရွင့္။ ကေလးေတြျဖစ္ေနလို႔ ျမန္ျမန္ အေၾကာင္းျပန္ေပးပါ ဆရာ။
အျဖစ္မ်ားတယ္။ တဖက္တည္း၊ ႏွစ္ဖက္လံုးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကူးစက္တယ္။ မ်က္စိပန္းေရာင္ကေန နီရဲေနမယ္။ အေနရခက္မယ္။ ေရာင္ေနမယ္။ နာမယ္။ ၾကည့္မေကာင္းဘူး။ တခ်ိဳ႕ကေဆးမလိုပဲေပ်ာက္မယ္။ မရေသးရင္၊ ဆိုးရင္ ပိုးေသေဆး မ်က္စဥ္းခပ္ရမယ္။ ပိုးေၾကာင့္မဟုတ္ပဲ အလာဂ်ီေၾကာင့္လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပန္းေရာင္ မ်က္စိဆိုျပီး ေရးထားပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မ်ိဳးေၾကာင့္မဟုတ္ပဲ တခုခုဝင္လို႔ ဥပမာ ေရ၊ ဆပ္ျပာ၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ ရည္၊ ဖုန္ ဝင္လို႔ကေနလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
အမ်ားဆံုးျဖစ္တာက ဗက္တီးရီးယားနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကေနျဖစ္ေစတယ္။ အေအးမိတာကေနလဲ ဆက္ျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ မ်က္စိေနရာနာတာ၊ အလင္းေရာင္ကိုမၾကည့္ႏိုင္တာ၊ မ်က္စိမံႈလာတာ နဲ႔ နီရဲလြန္းလာတာဆိုရင္ မ်က္စိဆရာဝန္ကိုျပပါ။ ဝက္သက္ေပါက္ရာကေနလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မိဘေတြဆီကေန ဂႏိုရီးယားပိုး ကူးစက္ ရာကေန ျဖစ္တာကဆိုးတယ္။ စာတပုဒ္ေရးထားပါတယ္။ Herpes virus ေရယံုဗိုင္းရပ္စ္ကေနလဲျဖစ္တယ္။ STIs လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေမြးရာပါျဖစ္တာက chlamydia ကလာမိုင္ဒီးယား နဲ႔ gonorrhea ဂႏိုးရီးယားေတြကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
တခ်ိဳ႕မွာ ေဆးမလိုတတ္ပါ။ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေပးပါ။ ဝါဂြမ္းစေလးကို ေရဆြတ္သံုးႏိုင္တယ္။ လက္ကို မၾကာမၾကာ ေဆးေပးပါ။ လက္ကိုင္ပုဝါ သီးသန္႔သံုးပါ။ မ်က္ကပ္မွန္တပ္ရသူဆိုရင္ ထုတ္ထားပါ။ lubricant eye drops ေခ်ာဆီပါ မ်က္စဥ္းခပ္ပါ။ လက္ကိုင္ပုးဝါအစား တစ္ရွဴးေပပါသံုးပါ။ စနစ္တက်စြန္ျပစ္ပါ။ မ်က္ကပ္မွန္သံုးသူ ျဖဳတ္ထားပါ။ မ်က္ႏွာသုပ္ပုဝါ မွ်ေဝမသံုးပါနဲ႔။ လက္ခဏခဏေဆးပါ။
အလိုလိုေပ်ာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးမလုိသေလာက္ပါ။ မ်က္ႏွာသစ္ေပးပါ။ ေရေအးေအးသန္႔သန္႔သံုးပါ။ Lubricant eye drops ရိုးရိုးမ်က္စဥ္းခပ္ပါ။ မရေသးရင္ Chloramphenicol 1% ကလိုရမ္ဖီနီေကာကို အသံုးမ်ားတယ္။ ေကာ္မ်က္စဥ္း အေနနဲ႔လာတယ္။ မ်က္စဥ္းရည္ဆိုရင္ ၂ နာရီ ၁ ၾကိမ္၊ ပဌမ ၂ ရက္နဲ႔ ေနာက္ရက္ေတြမွာ ၄ နာရီ ၁ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ခပ္ႏိုင္တယ္။ Fusidic acid မ်က္စဥ္းလဲေကာင္းတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြနဲ႔ အသက္ၾကီးသူေတြအတြက္ပိုသင့္တယ္။ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္ခပ္ပါ။
မ်က္စိက်ိန္းေနတာက မေပ်ာက္ပဲဆက္ဆိုးလာရင္ မ်က္ၾကည္လႊာေရာင္တာျဖစ္လာရင္ ဆိုးတယ္။ Keratitis ေခၚတယ္။ မ်က္စိကြယ္ႏိုင္တယ္။
• Allergic Eye diseases အလာဂ်ီေၾကာင့္ မ်က္စိနာျခင္း၊ = Antihistamine + Corticosteroid
• Bacterial Keratitis မ်က္စိအၾကည္လႊာေရာင္ျခင္း၊ = Cefazolin 100 mg/ml and Tobamycin 15 mg/ml, Ciprofloxacin 3 mg/ml, Ofloxacin 3 mg/ml
• Gonococcal Corneal ulcer ဂႏိုပိုးေၾကာင့္ မ်က္ၾကည္လႊာေရာင္ျခင္း၊ = Ceftriaxone 1-2 Gm IM x 5 days + Erythromycin or Bacitracin E/o
• Herpes Simplex Keratitis ေရယံုပိုးေၾကာင့္ မ်က္စိနာျခင္း၊ = Acyclovir 200-400 mg 5 times a day Orally ေကာ္တီဇုန္းမေပးရ၊
• Gonococcal Conjunctivitis ဂႏုိးပိုးေၾကာင့္မ်က္စိနာျခင္း၊ = Ceftriaxone 1 Gm IM + Erythromycin or Bacitracin E/o; Chalamydial (Trachoma) = Tetracycline/Erythromycin
• 250 mg QID Orally or Doxycycline 100 mg BD x 3-5 weeks or Azythromycin 20 mg/kg stat + Surgery for Entropion မ်က္ေတာင္ေမႊးစိုက္ျခင္းအတြက္ခြဲစိတ္ရန္၊
• Viral Conjunctivitis ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ မ်က္စိနာျခင္း၊ = Sulfonamide + Prednisolone 0.125% QID
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+