အီဘုိလာေရာဂါ သတိထားၾကပါ
 |
ယခုႏွစ္ မတ္လေလာက္ကပဲ အေနာက္အာဖရိက ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ ဂီနီ၊ ဆီရာလီယြန္၊ လုိက္ေဘးရီးယား၊ ကြန္ဂုိ၊ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယားစတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ အီဘုိလာေရာဂါ ျဖစ္ေနတာ အမ်ားသိၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဒသက လူေပါင္း ၈ဝဝဝ ေက်ာ္ ကူးစက္ခံထားရၿပီး ၄ဝဝဝ နီး ပါး ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း ကမၻာ့ကုလ သမဂၢက ထုတ္ျပန္ ထား ပါတယ္။ ေသဆုံး သူေတြထဲမွာ က်န္းမာေရး ဌာနက ဒုတိယ ဝန္ႀကီးတစ္ဦး၊ ဆရာဝန္ ငါးဦးနဲ႔ ေဆးဝန္ထမ္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီေဒသမွာ ကူးစက္ေရာဂါ ျပန္႔ပြားရတာဟာ လူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး အသိပညာနည္း ပါးမႈ၊ တုိင္းျပည္ေတြ ဆင္းရဲတာေၾကာင့္ ကာကြယ္မႈ၊ ကုသမႈေတြကုိ စနစ္ တက် မလုပ္ကုိင္ႏိုင္မႈ၊ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းနည္းပါး မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မၾကာေသးမီက စပိန္ႏုိင္ငံ မက္ဒရစ္ၿမိဳ႕မွာ သူနာျပဳဆရာမ တစ္ဦးဟာ လုိက္ေဘးရီးယားႏုိင္ငံက ျပန္လာတဲ့ ဓမၼဆရာႏွစ္ဦးကုိ ျပဳစုေပးရင္း ေဆး႐ုံေပၚမွာ အီဘုိလာကူးစက္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခါမွာေတာ့ ေဆး ပညာရွင္ေတြ အထိတ္တလန္႔ျဖစ္ၾကရပါေတာ့တယ္။ ဒီဆရာမဟာ လုိအပ္တဲ့ အကာအကြယ္လုပ္စရာ အားလုံးကုိလုပ္ေဆာင္ၿပီးမွ ကူးစက္ခံရတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥေရာပ ေကာ္မရွင္က စပိန္ ႏုိင္ငံကုိ ေျဖရွင္းခ်က္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကတယ္။ ယခုေနာက္ဆုံးသတင္းအရေတာ့ ဆရာမ ဟာ လူနာကုိင္ ထားၿပီးတဲ့ လက္အိတ္ကုိခြၽတ္ၿပီး ထိမိခဲ့တာေၾကာင့္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဒါဆုိလည္း ဒီလုိထိမိ႐ုံနဲ႔ ကူးစက္ခံရတာ ဟာ ေဆးဝန္ထမ္းေတြအားလုံးအတြက္ ထိတ္လန္႔စရာ သတင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆရာမကေတာ့ ယခုအခါ အေျခ အေနဆုိးရြားစြာ ခံစားေနရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဒီအေတာ အတြင္းမွာပဲ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံမွ စပိန္ႏုိင္ငံကုိ ေရာက္လာတဲ့ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား တစ္ဦးဟာလည္း အီဘုိလာ ေရာဂါလကၡဏာေတြနဲ႔ မက္ဆီဒုိးနီးယားေဆး႐ုံ မွာ ေသဆုံးသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတည္းခဲ့တ့ဲ ဟုိတယ္၊ သူ႔ကုိ ပုိ႔ေဆာင္ေပးခဲ့တဲ့ လူနာတင္ယာဥ္နဲ႔ သူနဲ႔ထိေတြ႕ဆက္ဆံခဲ့သူေတြအားလုံး ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မၾကာ ေသးမီက အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား Thomas ဆုိသူ တစ္ဦးဟာ ဆီရာလီ ယြန္ႏုိင္ငံ က ျပန္လာၿပီးTexas ျပည္နယ္ ဒါးလက္(စ္)ေဆး႐ုံမွာ အီဘုိလာေရာဂါကုိ ေဆးကုသမႈခံယူရင္း ေအာက္တုိဘာ ၈ ရက္မွာ ေသဆုံး ခ့ဲရပါတယ္။ ဒီလူဟာ ဆီရာလီယြန္ႏိုင္ငံမွာ ရွိစဥ္က အီဘုိလာေရာဂါသည္ တစ္ဦးကုိ ကားေမာင္းၿပီးေဆး႐ုံပုိ႔ ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ေဆးပညာရွင္ေတြကေတာ့ မၾကာခင္တစ္လအတြင္း အီဘုိလာေရာဂါဟာ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံ၊ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေတြကုိ ကူးစက္ဖုိ႔ ၅ဝ ကေန ၇ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းထိ ေသခ်ာေနတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ဆီရာလီယြန္ႏုိင္ငံ သမၼတႀကီးကေတာ့ အီဘုိလာေရာဂါ ကူးစက္ေနမႈအေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈဟာ ေႏွးေကြး လြန္းေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အခုေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကအစ ၿဗိတိန္နဲ႔ ဥေရာပႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ရဲ႕ ေလဆိပ္နဲ႔ ႏိုင္ငံအဝင္၊ အထြက္ဂိတ္ ေတြမွာ အေနာက္အာဖရိကႏုိင္ငံက ျပန္လာ သူေတြအျပင္ ဖ်ားနာေနသူေတြကုိပါစစ္ေဆးဖုိ႔ ၫႊန္ၾကား ထားၿပီးျဖစ္ ပါတယ္။
လူတုိင္းသိၾကတဲ့အတုိင္း အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာ ဒီအီဘုိလာေရာဂါကူးစက္မႈ ကုိ စုိးရိမ္ပူပန္လာတာေၾကာင့္ ယခုက်င္းပေနတဲ့ (၂၆)ႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢညီလာခံမွာ သမၼတ အုိဘားမား ကုိယ္တုိင္မိန္႔ခြန္းေျပာရာမွာ အီဘုိလာေရာဂါကုိ တုိက္ဖ်က္ရာမွာ ႏုိင္ငံတကာက ပူးေပါင္းပါဝင္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါ တယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေဒၚလာ သန္းတစ္ေထာင္ ကူညီေပးဖုိ႔ကိုလည္း ကတိေပးထားပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီေဒသကလူေတြကုိ က်န္းမာေရးကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖုိ႔ တပ္သား ၃ဝဝဝ ကုိလည္း ေစလႊတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာ ISIS ေခၚတဲ့ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ဝါဒီေတြကုိ တုိက္ခိုက္ဖုိ႔ အီရတ္ ႏုိင္ငံကို တပ္သား ၁ဝဝဝ၊ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံကုိ တပ္သား ၆ဝဝ ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီစစ္သား ၁၆ဝဝ ဟာ အဲဒီႏုိင္ငံ ေတြက စစ္ေျမျပင္မွာ ရန္သူေတြကုိ ရင္ဆုိင္တုိက္ခိုက္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေပး႐ုံသက္သက္ပါ။
ယခုအေနာက္အာဖရိကေဒသေတြကုိ လႊတ္လုိက္တဲ့ စစ္သား ၃ဝဝဝ ကေတာ့ ေၾကာက္စရာအီဘုိလာေရာဂါကုိ ရင္ဆုိင္တိုက္ခိုက္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတပ္သားေတြဟာ လုိက္ေဘးရီးယားႏုိင္ငံမွာ အေျခစုိက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္စရာ ေတြကုိ ေဒသခံေတြနဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီးလူနာေတြကုိ လက္ခံကုသေပးဖုိ႔ ခုတင္ (၁ဝဝဝ)ဆံ့တဲ့ ေဆး႐ုံႀကီးတစ္ခုကုိလည္း တည္ေဆာက္ေပး သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ႀကီး ကလည္း ႏုိင္ငံတကာက က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြပါဝင္တဲ့ တပ္ဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕ကုိ ဂီနီႏုိင္ငံကုိေစလႊတ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ ထားပါတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံတကာဖြံ႕ၿဖိဳး ေရးေအဂ်င္စီအဖြဲ႕ဟာ အီဘုိလာေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာတစ္ခု ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဒီမဟာဗ်ဴဟာမွာ အပုိင္း(၄)ပုိင္း ပါရွိၿပီး ဒါေတြကေတာ့-
(၁) အီဘုိလာေရာဂါ ခံစားေနရသူေတြကုိ ထိေရာက္စြာ ကုသေပးဖို႔၊
(၂) ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ဒီေဒသကလူေတြ စီးပြားေရး က်ဆင္းေနတာကုိ ကူညီေပးဖို႔၊
(၃) ဒီေဒသကလူေတြ အကူအညီပုိမုိရရွိေအာင္ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔၊
(၄) အီဘုိလာေရာဂါဆုိးႀကီး တျခားေဒသေတြကုိ မပ်ံ႕ႏွံ႕ေအာင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာ့ဘဏ္၊ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ႀကီး ကေတာ့ အေနာက္အာဖရိကမွာ အီဘုိလာေရာဂါကူးစက္မႈ ကုိ ျမန္ဆန္စြာခံစားေနၾကတာဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေၾကာင့္လို႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ဒါကုိေျဖရွင္းဖို႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃၂ ဘီလီယံခန္႔ ကုန္က်လိမ့္မယ္လုိ႔လည္း တြက္ျပထားပါတယ္။
ေဆးပညာရွင္ေတြကေတာ့ အီဘုိလာေရာဂါကုိ ႏုိင္ငံ တကာက ေလွ်ာ့တြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အခုလို အျမန္ႏႈန္းႏွင့္ ကူးစက္လာပုံဟာ ဒီႏွစ္မကုန္ခင္မွာ ကမၻာ အႏွံ႔ပ်ံ႕သြားစရာရွိတယ္လုိ႔လည္း ေထာက္ျပထားၾကပါ တယ္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးကလည္း အီဘုိလာ ေရာဂါျပႆနာကုိ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အေရးေပၚအေျခအေန တစ္ခုအျဖစ္ ေၾကညာထားပါၿပီ။
ယခုေနာက္ဆုံးသိရတဲ့ အားတက္စရာသတင္းတစ္ပုဒ္ ကေတာ့ ႐ုရွားႏိုင္ငံက အီဘိုလာေရာဂါကာကြယ္ေဆး သုံးမ်ဳိးကုိ ေျခာက္လအတြင္း ထုတ္လုပ္ႏုိင္ေတာ့မယ္ ဆုိတဲ့သတင္းပါ။ ေနာက္သတင္းတစ္ခုက အီဘုိလာေရာဂါ ေၾကာင့္ဖ်က္သိမ္းလုိက္ရမလုိျဖစ္ေနတဲ့ ၂ဝ၁၅ အာဖရိက ေဘာလုံးၿပိဳင္ပဲြကုိ မဖ်က္သိမ္းေတာ့ဘဲ နဂိုအစီအစဥ္ အတုိင္း ဆက္လက္က်င္းပမယ္ဆုိတဲ့ သတင္းပါ။ ဒါက အီဘုိလာေရာဂါကို ေၾကာက္စရာမလုိဘူးဆုိတဲ့ သေဘာပါ။ ေနာက္သတင္းတစ္ခုကေတာ့ စပိန္ႏုိင္ငံမွာ အီဘုိလာ ေရာဂါနဲ႔ေဆးကုသေနရတဲ့ သူနာျပဳဆရာမဟာ အသည္း အသန္ျဖစ္ေနရာက ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာၿပီး စကား ေတာင္ေျပာႏုိင္လာၿပီဆုိတဲ့သတင္းေတြပါ။ ဒါေတြက ေတာ့ အီဘုိလာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဝမ္းသာစရာသတင္းေတြပါ။
ဒီအီဘုိလာေရာဂါဟာ အာဘုိဗုိင္းရပ္(စ္)တစ္မ်ဳိး ေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး ေရာဂါပ်ဳိးရက္ဟာ ၅ ရက္ကေန ရက္ ၂ဝ ထိၾကာ တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ေရာဂါ ျဖစ္ၿပီး တစ္ပတ္မွ ၁ဝ ရက္အတြင္း ေသြးထြက္လြန္ၿပီး ေသဆုံးရတာပါ။ ေရာဂါျဖစ္စမွာ ေခါင္းကုိက္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲၿပီး ဖ်ားျခင္း၊ ၾကြက္သားမ်ား အားေလ်ာ့လာျခင္း၊ အဆုတ္ေရာင္၊ အသည္းေရာင္ျခင္း၊ အေရျပားေပၚတြင္ အနီစက္မ်ား တစ္ကုိယ္လုံးအႏွံ႔ ေပၚေပါက္ျခင္းတုိ႔ျဖစ္ၿပီး ပါးစပ္၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း၊ စအုိစတဲ့ ကုိယ္ခႏၶာရဲ႕ ရွိသမွ်အေပါက္ေတြက ေသြး ထြက္ၿပီး အသက္ဆုံး႐ႈံးသြားရတဲ့ ေရာဂါပါ။ ဒီေရာဂါဟာ ေလထဲမွာ ေရာဂါပုိးပ်ံ႕လြင့္ေနတာကို ရွဴ႐ိႈက္မိၿပီး ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ ေရာဂါမဟုတ္ဘဲ ေရာဂါျဖစ္သူရဲ႕ ကိုယ္ ခႏၶာကထြက္တဲ့ အရည္၊ ေသြး၊ ေခြၽး၊ တံေတြး၊ က်င္ႀကီး၊ က်င္ငယ္ေတြႏွင့္ ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္မိသူမ်ားသာ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါျဖစ္လာရင္ ကုရာနတၴိေဆးမရွိေသးဘဲ ဗုိင္းရပ္(စ္)ေရာဂါေတြမွာ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ ြၽနဘငမငည ေဆးကုိ ယခင္အသုံးျပဳခဲ့ၾက ပါတယ္။ ယခုေတာ့အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ေဆးကုမၸဏီႀကီး တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ၾေစစ ကုမၸဏီကထုတ္လုိက္တဲ့ ဇ-ၾေစစ ကို ေဆးတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္အသုံးျပဳခဲ့ၾကတာ တခ်ဳိ႕ လူနာေတြမွာေတာ့ ထိေရာက္မႈရွိတာေတြ႕ရပါ တယ္။ ဒီေဆးဟာ ေဆးရြက္ႀကီးက ထုတ္လုပ္ထားတာလို႔ သိရၿပီး ယခုအခါ ဒီေဆးကုိပဲ မ်ားမ်ားထုတ္ၿပီး အသုံးျပဳၾကဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အီဘုိလာ ေရာဂါ ဟာ ကူးစက္ႏႈန္းျမန္ဆန္ၿပီး ေရာဂါျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ ေရာဂါျဖစ္သူအားလုံးရဲ႕ ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ေသဆုံးရတဲ့ ေရာဂါ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကုႏုိင္တဲ့ေဆးကလည္း အလြယ္တကူ မရႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ယခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဒီေရာဂါကို ကာကြယ္ႏုိင္တာဟာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေနပါတယ္။ ကာကြယ္ဖုိ႔က ဒီေရာဂါျဖစ္ႏုိင္သူေတြကုိ သတိ ထား ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔လိုပါတယ္။
ဒီေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိသူေတြဟာ ဒီေရာဂါျဖစ္ရာ ေဒသေတြက လာသူေတြသာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေၾကာင္း အားေလ်ာ္စြာ ဒီေဒသနဲ႔ ႏုိင္ငံရပ္ျခားေတြမွာ အလုပ္လုပ္လာၿပီး ဒီလုိလကၡဏာေတြေပၚလာရင္ က်ိတ္ၿပီးေဆးကုသ မေနၾကဘဲ နီးစပ္ရာက်န္းမာေရး ဌာနေတြမွာ သြားေရာက္ စစ္ေဆးမႈ ခံယူသင့္ၾကပါတယ္။ ဒီေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်န္းမာေရးဌာနက ထုတ္ျပန္ ထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိလည္း လိုက္နာသင့္ၾက ပါတယ္။ ဒီလုိသတိရွိရွိ ေနႏုိင္ၾကမွ မိမိ မိသားစု၊ မိမိ ရပ္ရြာ၊ မိမိတုိင္းျပည္မွာ ေၾကာက္စရာ အီဘုိလာေရာဂါ အႏၲရာယ္ ကာကြယ္ႏုိင္ၾက မွာျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပး တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
အီဘုိလာေရာဂါေရာက္လာရင္ ေၾကာက္စရာ၊ ဒါေၾကာင့္ သတိထားၿပီးကာကြယ္ပါ။ ။
The Mirror Daily
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+