Trans Fats က်န္းမာေရးႏွင့္ မသင့္ေသာ စားသံုးဆီ
တခ်ိန္က ဗမာျပည္ဟာ တကယ္ကို “ဆီကိုေရခ်ိဳး၊ ေဆးရိုးမီးလွံဳ” အဆင့္မွာ ရွိခဲ့တာပါ။ ဆီဆံုေခတ္ကေန ဆီစက္ေခတ္ ေရာက္ေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးအေထြေထြေသာ ဆီဆိုတာေတြ ေပၚလာတယ္။ ေျမပဲထဲ၊ ႏွမ္းထဲ တျခား အေစ့အဆံေတြ ေရာရေတာ့တဲ့ေခတ္ ေရာက္လာတယ္။ ဒီေနာက္ေတာ့ ဆီကိုေရခ်ိဳးဘို႔ ေနေန သာသာ လက္ဖက္ကိုဆမ္းဘို႔ေတာင္ မေလာက္ေတာ့ပါ။ ႏိုင္ငံေရးလဲ စိတ္ဝင္စားတဲ့ဆရာဝန္မို႔ ယွဥ္ေျပာ ရရင္ ဆီေကာင္းသံုးႏိုင္ခဲ့တာက ပါလီမာန္ ဒီမိုကေရစီေခတ္၊ ဆီအေရာသံုးရတာက (မဆလ) ေခတ္။ ဒိေနာက္ေခတ္မွာ ဘာေတြ ပိုဆိုးလာသလဲ၊ ဆီတခုတည္းသာ ၾကည့္ပါေတာ့။
အရင္တံုးက တိရစၧာန္အဆီထက္ အသီးအႏွံဆီက ပိုေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ၾကတယ္။ အခုအဲလိုေျပာတာ မတိက်ပါ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ မသင့္တဲ့ ဆီေတြဆိုတာ အဂၤလိပ္လို Trans fats (ထရန္႔ဆီ)၊ Trans fatty acids (ထရန္႔ဖက္တီးအက္စစ္) လို႔ ေခၚတယ္။ (ထရန္႔ဆီ) ဟာ ဝါေစ့ဆီ၊ ပဲပုတ္ေစ့ဆီေတြကေန ထုတ္တာပါ။ လူေတြ သမားရိုးက်စားသံုးခဲ့ၾကတဲ့ဆီကို လူေတြကဘဲ ျပဳျပင္ျပီး၊ (ထရန္႔ဆီ) လုပ္ၾကတာပါ။ သမားရိုးက်ဆီ ကို ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ ထပ္ေပါင္းထည့္လိုက္တာတဲ့။ စလုပ္ခဲ့သူက ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး။ ၁၉ဝ၂ ကေပါ့။
အဲလိုလုပ္လိုက္ေတာ့ ဆီကျပစ္သြားတယ္။ ျပစ္ေတာ့ ဘာပိုေကာင္းလာလဲ ဆိုေတာ့ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ အသံုးခံတယ္။ ဒီဆီနဲ႔ေၾကာ္တဲ့ အစားအေသာက္ကလည္း အရသာတမ်ိဳး ထူးလာေစတယ္။ ျပန္ျပန္လဲ သံုးႏိုင္လို႔ တြက္ေျခလဲကိုက္တယ္။ မကုိက္တာကေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ပါ။
နာမည္ၾကီး (ကိုလက္စေထာ) ဆိုး တိုးေစတယ္။ (ကိုလက္စေထာ) ကလည္း အဆိုး (LDL) နဲ႔ အေကာင္း (HDL)ဆိုျပီး၊ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ရွိတာဘဲ။ လူေတြအတိုင္းပါဘဲ။ (ကိုလက္စေထာ) အဆိုးမ်ား ရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းတဲ့ (စထုပ္ခ္) ရမယ္။ ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား ၂ ရမယ္။ ေနာက္ျပီး အဝလြန္၊ အသဲေရာဂါ၊ ကင္ဆာ၊ (အဇာမိုင္ယား) ဆိုတဲ့ေရာဂါေတြကိုလည္း ျဖစ္ေစမယ္။ (အဇာမိုင္ယား) ဆိုတာက နာမည္ၾကီး ေဟာလီဝုဒ္မင္းသားကေန ႏွစ္ထပ္ကြမ္း (ေအာ္စကာဆု မဟုတ္ဘူး) သမတ ျဖစ္ခဲ့သူ (ေရာ္နယ္-ရီဂင္) အသက္ၾကီးေတာ့ ျဖစ္တာမ်ိဳးေျပာတာ။
ဒီလိုမေကာင္းပါလွ်က္ကနဲ႔ ဘာလို႔ ေပၚျပဴလာျဖစ္လာလဲဆိုတာ သိဘို႔လိုတယ္။ အရင္က (ထရန္႔ဆီ) မေကာင္းတာကို သိပ္မသိၾကဘူး။ သူငယ္ခ်င္းတို႔၊ လင္မယားတို႔လို ေပါင္းၾကည့္မွ သိတာမ်ိဳးေပါ့။
ကဇီဓါတ္၊ ပရိုတင္း (သား-ငါး-ပဲ) နဲ႔ ဆီ-အဆီဆိုတဲ့ သံုးမ်ိဳးကို ယွဥ္ၾကည့္ရင္ တဇြန္းခ်င္း တူတာေတာင္ ဆီ-အဆီ ကေနရတဲ့ (ကလိုရီ) ဟာ က်န္တဲ့အုပ္စုေတြထက္ ႏွစ္ဆမကေတာင္မ်ားတာ။ လူတေယာက္ဟာ ကိုယ္လိုတဲ့ (ကယ္လိုရီ) ရဲ႕ ဆယ္ပံုတပံုထက္ (ထရန္႔ဆီ) ကေနရတာက မ်ားေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးမွတ္ပါ။
အစားအေသာက္ေတြမွာ အဆီဘယ္ေလာက္ပါတယ္ဆိုတာ ေရးျပီးမွ ေရာင္းရမယ္လို႔ ဥပေဒထုတ္တဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာဆို သတိထားႏိုင္ပါမယ္။ ဘာဥပေဒမွ ဂရုမစိုက္တဲ့ႏိုင္ငံဆိုရင္ ကံသာလ်င္အမိ၊ ကံသာ လ်င္အဖ သေဘာထားျပီး၊ တရားနဲ႔သာ ေျဖေပေတာ့။
(ထရန္႔ဆီ) ကို စက္နဲ႔ ျဖစ္ေအာင္မလုပ္ဘဲ နဂိုကတည္းက (ထရန္႔ဆီ) ပါတဲ့ဆီေတြဆိုတာလည္း ရွိပါ တယ္။ ႏြားႏို႔၊ အမဲ-ဆိတ္-သိုးအဆီ၊ ေထာပတ္၊ မာဂ်ရင္းေတြျဖစ္တယ္။
ဇာတိျမိဳ႕ရြာကေန ခ်င္းေတာင္ျဖက္ျပီး၊ ျဖတ္ထြက္ခဲ့ရတံုးက ကားလမ္းေဘးမွာ ေက်ာက္ဆံုထဲကို ခ်င္းႏွမ္း မဲမဲေတြတည့္ျပီး ၾကည္ေပြ႔ကုိ လက္နဲ႔ မေမာမပမ္း ေထာင္းျပီး၊ ဆီျဖစ္ေအာင္လုပ္ေနတဲ့ ခ်င္းမၾကီးေတြ ျမင္ ခဲ့ရဘူးတယ္။ စိတ္မေကာင္းဘူး။ ခုခ်ိန္မွာ (ကပီး) တို႔ ဆီေထာင္းႏိုင္ေသးရဲ႕လား။ ကြ်န္ေတာ့္ရြာမွာေတာ့ ဆီဆံုေပ်ာက္တာ ၾကာခဲ့ပါျပီေကာ။
လူေတြအားလံုး (ဂလိုဘယ္လိုက္) ျဖစ္ကုန္ျပီ။ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းနဲ႔အတူပါလာတဲ့ အစား အေသာက္ေတြမွာ (ထရန္႔ဆီ) ေတြပါတယ္။ (ဖရင့္ခ်္-ဖရိုင္း)၊ (ဒူးနတ္)၊ (ပက္စ္ထရီ)၊ (ပီဇာ)၊ (ကြတ္ကီးစ္)၊ အာလူး (ခ်စ္ပ္)၊ (ကင္ဒီ-ဘား)၊ ဟမ္းဘာဂါ၊ ၾကက္ေၾကာ္၊ (ေပါ့ပ္ကြန္)၊ (မာဂ်ရင္း-စတစ္)၊ ႕႕႕။
ကဲ ႕႕႕ (ေကအက္ဖ္စီ) တို႔၊ (မက္ေဒၚနယ္) တို႔၊ (ပီဇာ) တို႔ သြားစားႏိုင္သူမ်ား ကံေကာင္းပါေစ။
Dr. တင့္ေဆြ
၉-၄-ဝ၉ ေန႔ကေရးသည့္စာ။
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+