က ကေလးငယ္ . . .ခ်စ္စဖြယ္
(အေျခခံပညာ မူလတန္းေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းတြင္ စာသင္ ၾကားေနေသာ ကေလးငယ္ မ်ားအား ေတြ႕ ရစဥ္။)
ဥယ်ာဥ္ ဆိုသည္မွာ ပန္းမန္မ်ား သီးပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိး ထားေသာ ေနရာရပ္၀န္း တစ္ခုကို တင္မဟုတ္ ကေလး သူငယ္မ်ား ႏုစဥ္အခါကေန ကိုယ့္လမ္း ကိုယ္ေလွ်ာက္ႏိုင္ေသာ အခ်ိန္ကာလအထိ ပန္းကေလး မ်ားလို ျပဳျပင္စိုက္ပ်ဳိး သီးပင္မ်ားကဲ့သို႔ ဂ႐ုတစိုက္ ယုယ ပိုက္ေထြးေသာ ေက်ာင္းမ်ား ကိုလည္း ဥယ်ာဥ္ဟု ဆိုပါသည္။
ပညာေရးသည္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ ပင္မ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္၏။ တိုးတက္ေသာႏိုင္ငံသည္ ကေလးငယ္ မ်ားကို ငယ္စဥ္အခါကတည္းက ဥယ်ာဥ္မ်ားအတြင္းက ပန္းမန္သီးပင္ စားပင္မ်ားလို ဂ႐ုတစိုက္ျပဳျပင္စိုက္ပ်ဳိး ယုယပိုက္ေထြးေသာ စည္းစနစ္ေစတနာတို႔ေၾကာင့္ တိုးတက္ လာျခင္းျဖစ္သည္။ ေစတနာ၊ ၀ါသနာ၊ အနစ္နာတို႔ျဖင့္ ကေလးသူငယ္တို႔၏ ဦးေႏွာက္ အသိဉာဏ္ႏုႏုကို ပဲ့ျပင္ကာ ခြၽန္ျမေသာ ဆူးေတြလို ဘယ္သူမွ မခြၽန္ေပးဘဲ သူ႔ဟာသူ ခြၽန္ျမေစျခင္းျဖစ္သည္။ ပဲ့ျပင္ဆိုသည္မွာ ေျဖာင့္ေျဖာင့္တန္းတန္း မသြားေသာေလွကို ေျဖာင့္တန္းသြားေအာင္ ပဲ့ကိုင္ေပးျခင္း ကိုေခၚ၏။ ထိုသို႔မွ လိုရာလမ္းကို ဦးတည္ႏိုင္ မည္ျဖစ္သည္။ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္အတြက္ လူေတာ္မ်ားစြာကို ကေလးဘ၀ကတည္းက ေလ့က်င့္ ပ်ဳိးေထာင္ေပးမွျဖစ္သည္။ ဒါမွ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္ေရးတြင္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေသာ စိတ္ထား မွန္ကန္၍ ေခတ္ပညာ တတ္ေသာ ႏိုင္ငံေရးဦးေႏွာက္ျဖင့္ ျပည့္စံုေသာ သူရဲေကာင္းဦးေခါင္းမ်ဳိးကို ရမည္ အမွန္ျဖစ္သည္။ ေလွတို႔မည္သည္ ပဲ့ကိုင္သူမပါလွ်င္ ေသာင္တင္ခ်င္တင္လိမ့္မည္။ ကမ္းတိုးလွ်င္တိုးမည္။ ၀ဲၾသဃထဲမွာ လည္ခ်င္လည္ေနလိမ့္မည္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲ့ကိုင္သူက အေရးႀကီး၏။ ပဲ့ျပင္ေပးေသာ ပဲ့ကိုင္သူ မွားလွ်င္ ကေလးငယ္တို႔ အသက္ရွင္ေနထိုင္ရမည့္ အနာဂတ္ခရီးသည္ ေ၀၀ါးခ်ာလပတ္ ယမ္းေနမည္မွာ အမွန္ျဖစ္သည္။ ပဲ့ကိုင္သူမွန္လွ်င္ ကေလးငယ္တို႔ အနာဂတ္သည္ မိမိစကားေျပာရာတြင္ လူမႈဆက္ဆံေရး တြင္ ေခ်ာေမြ႕မည္။ ဘယ္ေနရာတြင္ ဘာစကားကို ေျပာရမည္။ ဘယ္လိုေျပျပစ္ေအာင္ ဆက္ဆံေျပာဆို ရမည္ဆိုတာကို ကိုယ္ပိုင္ဦးေႏွာက္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ဆင္ျခင္ႏိုင္မည္မွာ အမွန္။ အရည္အခ်င္းျပည့္စံုေသာ လူငယ္မ်ား ထြက္ေပၚလာမည္မွာအမွန္။ အဆင့္ျမင့္ပညာေရး တိုးတက္ေျပာင္းလဲဖို႔ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္တြင္ သင္ၾကားမႈနည္းစနစ္မ်ား သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းမ်ားထက္ ပထမဆံုးျပင္ဆင္မႈမွာ စိတ္ဓာတ္သည္သာ အေရးႀကီး လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္ေနပါသည္။ ထိုတြင္ ပဲ့ျပင္ေသာပဲ့ကိုင္ ဆရာဆရာမမ်ားသာမဟုတ္၊ ကေလးျဖင့္ တိုက္႐ိုက္ ဆက္ဆံ ထိေတြ႔ေနေသာ မိဘမ်ားသည္လည္း အေရးႀကီးသည္။
ေက်ာင္းမ်ားသည္ တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အလံႏွင့္ ျမန္မာျပည္ေျမပံုကို လွေအာင္ခ့ံညားေအာင္ သိျမင္ တတ္သိေစတာထက္ ပိုေသာစိတ္ဓာတ္ေရးရာနဲ႔ တိုးတက္လိုခ်င္ေသာ အရည္အခ်င္းရွိ ေခါင္းမ်ားကို ရွိေနရမည့္ ေနရာအခန္းက႑အား လမ္းထြင္ေပးေသာ ရပ္၀န္းျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာင္းတိုင္းေက်ာင္းေကာင္း မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ေက်ာင္းေကာင္းမျဖစ္ႏိုင္တာပဲ ရွိေသး၏။ မခဲယဥ္းလွ။ စိတ္ဓာတ္တစ္ခုျဖင့္ ႀကိဳးစားက ျဖစ္ႏိုင္သည္။
မူလတန္းပညာေရးကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖုိ႔အတြက္ အဆင့္ ၁၀ ဆင့္ လိုအပ္သည္ဟု ဆရာဦးမင္းသစ္ ၏ ေရးသား တင္ျပခ်က္ကို ဖတ္ဖူး၏။ ၎ ၁၀ ဆင့္မွာ
၁။ ေက်ာင္းေနအရြယ္ သတ္မွတ္ျခင္း
၂။ ျမန္မာႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကား သင္ၾကားျခင္း
၃။ ပထ၀ီႏွင့္ မိတ္ဆက္ျခင္း
၄။ သမိုင္းႏွင့္ မိတ္ဆက္ျခင္း
၅။ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာရပ္မ်ားကို ေလ့က်င့္ေပးျခင္း
၆။ ပန္းခ်ီ၊ ဂီတ၊ အႏုပညာရပ္မ်ားႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးျခင္း
၇။ အားကစားႏွင့္ ကာယေလ့က်င့္မႈ ပ်ဳိးေထာင္ေပးျခင္း
၈။ အသင္းအဖြဲ႕စိတ္ဓာတ္ ထူေထာင္ေပးျခင္း
၉။ ျပည္သူ႔နီတိ သင္ၾကားေပးျခင္းနဲ႔
၁၀။ ဘာသာေရးအေျခခံဗဟုသုတ သင္ၾကားေပးျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။
မြန္တက္ဆိုရီ အပါအ၀င္ ပညာေရးနဲ႔ ထင္ရွားသူေတြက တူညီေသာစကားကို ေသေသခ်ာခ်ာ တိက်စြာ ေျပာခဲ့၏။
ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းဟာ ကေလးေတြကို အတန္းတက္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္႐ံု မဟုတ္ပါဘူး။ အနာဂတ္တြင္ လူတစ္ဦးအျဖစ္ပါ ျပင္ဆင္ေပးရပါသည္။ လူပီသေအာင္ သင္ၾကားေပးျခင္းျဖစ္သည္။ လိမၼာယဥ္ေက်းတာ၊ စာေတာ္တာေတြ ျဖစ္မလာခင္ လူတစ္ေယာက္ ျပည့္ျပည့္၀၀ ဦးဆံုးျဖစ္လာေအာင္ . . . . .
‘ကေလးသည္သာ အရာရာလို႔ ခံယူက်င့္သံုးေသာ ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းနဲ႔ တူတဲ့ေက်ာင္း’ ဟု ဆိုၾက သည္။ ေက်ာင္းမွာ ကေလးေတြ ဘယ္လိုခ်ဥ္းကပ္ ရမည္ဆိုတာကို ဆရာေတြ အေနနဲ႔ သိထားရမွာ ျဖစ္ ပါသည္။ ထိုသိထားမွ မိမိသင္ၾကားမႈကို နာခံေသာ ျပည္ခ်စ္ သေကာင့္သား ႏိုင္ငံဦးေသွ်ာင္မ်ား ထြက္ေပၚ လာမည္ျဖစ္သလို မိမိတို႔ေက်ာင္းကလည္း ၾကည္လင္သန္႔စင္၍ ေက်ာင္းပီသေသာေက်ာင္းျဖစ္မည္ အမွန္ပါ။ ကေလးမ်ားျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္နည္းကိုးခ်က္ရွိ၏။ ၎တို႔မွာ-
၁။ ကေလးမ်ားကို စကားေျပာရာတြင္ ညင္ညင္သာသာ ၾကင္ၾကင္နာနာေျပာပါ။
၂။ ကေလးတို႔သည္ နမူနာကိုၾကည့္၍ သင္ယူပါသည္။ အတုျမင္ အတတ္သင္ၾကပါသည္။
၃။ ကေလးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီျဖင့္ စကားေျပာျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ ကေလးမ်ားကို သူတို႔အမည္နဲ႔ တြဲ၍ ေခၚႏိုင္ေအာင္ မွတ္သားထားပါ။
၄။ ကေလးတို႔သည္ သင့္အတြက္ အေရးႀကီးသည္ကို ကေလးတို႔ သိရွိနားလည္ေအာင္ ျပသပါ။
၅။ ကေလးႏွင့္ စကားေျပာရာတြင္ ကေလးမ်က္စိႏွင့္ အနိမ့္အျမင့္ ကိုက္ညီေလာက္သည္အထိ လူႀကီးက ခါးကိုင္း၍လည္းေကာင္း၊ ဒူးေကြး၍ေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳလုပ္ၿပီးမွ စကားေျပာပါ။
၆။ ကေလးတိုင္းသည္ ေအာင္ျမင္မႈကို ခံစားၾကပါသည္။ ကေလး၏ အစြမ္းအစျဖင့္ လုပ္ ကိုင္ေအာင္ျမင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖန္တီးေပးျခင္းအားျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈကို ကေလးတို႔ ခံစားသိရွိႏိုင္ ပါေစ။
၇။ ကေလးမ်ား အက်ဳိးရွိရွိ တစ္ခုလုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ သင္သည္ တစ္ခုခု စီစဥ္လုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ အျမဲ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနရမည္။
၈။ သင္သည္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ အတူရွိေနေသာ အခ်ိန္မ်ားတြင္ သင္၏အာ႐ံုစူးစိုက္မႈ တစ္ခုလံုးသည္ ကေလးမ်ားအေပၚတြင္သာ ရွိေနရပါမည္။
၉။ သင္သည္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္အတူ ေနထုိင္လုပ္ကိုင္ေသာအခါ ရယ္စရာမ်ားကို ေျပာျပပါဟု ဆိုထား သည္။ ေက်ာင္းဆရာ၊ ေက်ာင္းဆရာမ အလုပ္လုပ္မည့္ ေက်ာင္းတက္ေနေသာ ဆရာ၊ ဆရာမေလာင္းမ်ား အတြက္လည္း အလြန္အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။
ဆရာ၊ ဆရာမဆိုသည္မွာ ကေလးမ်ားျဖင့္ အလုပ္လုပ္မည့္ သူမ်ားျဖစ္၏။ ကေလးေတြက ရႊံ႕တံုးရႊံ႕ခဲ ဖေယာင္းတံုးေတြ မဟုတ္ဘူး။ လူေတြမုိ႔လို႔ ပံုသြင္းဖို႔မလိုပါဘူး။ ဆရာဆရာမေတြအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ ရမွာက ကေလးေတြမွာရွိေသာ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ တည္ေဆာက္ယူႏိုင္စြမ္း ပင္ကိုျဖစ္ႏိုင္စြမ္းေတြ ရွိေနေသာေၾကာင့္ အဲ့ဒီစြမ္းရည္ကို သဘာ၀အတိုင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ၿငိမ္ေနတဲ့ ကေလးေတြက စိုးရိမ္ ရ၏။
ကေလးမ်ားျဖင့္ အလုပ္လုပ္မည့္ ဆရာဆရာမ မ်ားအတြက္ အခ်က္ ကိုးခ်က္ ရွိသည္။
၁။ ကေလးမ်ားသည္ ထိေတြ႕မႈအာ႐ံုမ်ားကို စြဲစြဲျမဲျမဲ မွတ္ထားတတ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေလး ငယ္ေတြႏွင့္ အလုပ္လုပ္လွ်င္ သင့္တြင္တာ၀န္ႀကီးပါသည္။
၂။ ကေလးေတြကို ျမတ္ႏိုးႏွစ္သက္မႈ ရွိရပါမည္။
၃။ သူတို႔၏အခ်ိန္ကို သင္ႏွင့္အတူ အသံုးျပဳရာတြင္ ေပ်ာ္ရႊင္ပါေစ၊ စိတ္ပါ၀င္စားပါေစ၊ သူတို႔ဉာဏ္ရည္ တိုးလာေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ႏိုင္ပါေစ။
၄။ ကေလးတိုင္းကိုလည္းေကာင္း၊ သူ႔မိသားစုကိုလည္းေကာင္း၊ သူ၏ေနာက္ခံ အေျခအေနကို လည္းေကာင္း၊ သိကြၽမ္းေအာင္ႀကိဳးစားပါ။
၅။ ကေလးသည္ မိသားစု၏ လႊမ္းမိုးမႈမ်ားစြာ ခံရပါသည္။ ကေလးသည္ အိမ္တြင္ေကာင္းမြန္မွ်တေသာ အစားစားရရဲ႕လား ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ၀တ္ဆင္ရသလား။ ခ်စ္ခင္ယုယမႈ ရပါသလား။ ေနာက္ခံ အေျခအေနမ်ားကို သိေအာင္ေလ့လာထားရမည္။
၆။ ကေလးေတြအေပၚ ၾကင္နာပါ။ ၾကင္ၾကင္နာနာ ယုယုယယ ဂ႐ုတစိုက္ဆက္ဆံပါ။
၇။ ကေလးတိုင္းသည္ တန္ဖိုးရွိေသာ လူသားတစ္ဦးျဖစ္သည္ကို အသိအမွတ္ျပဳပါ။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ မွ ကေလးအား ေသးသိမ္ေစမႈ၊ ႏွိမ့္ခ်မႈ၊ ေလွာင္ေျပာင္မႈမ်ား မျပဳလုပ္ပါႏွင့္။
၈။ ကေလးမ်ားအေပၚ မွ်တပါ။ သူတို႔ေမးေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို ႐ိုးသားစြာ ဂ႐ုတစိုက္ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ မွန္မွန္ေျဖပါ။
၉။ တကယ္ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဟု မရည္ရြယ္လွ်င္ အစကတည္းက ကတိမေပးပါႏွင့္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းဟာ ကေလးေတြကို အတန္းတက္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္႐ံု မဟုတ္ပါဘူး။ အနာဂတ္တြင္ လူတစ္ဦးအျဖစ္ပါ ျပင္ဆင္ေပးရပါသည္။ လူပီသေအာင္ သင္ၾကားေပးျခင္းျဖစ္သည္။ လိမၼာယဥ္ေက်းတာ၊ စာေတာ္တာေတြ ျဖစ္မလာခင္ လူတစ္ေယာက္ ျပည့္ျပည့္၀၀ ဦးဆံုးျဖစ္လာေအာင္ ကူညီေပးျခင္းျဖစ္၏။
အေတြးအေခၚပညာရွင္ကန္႔က ေျပာဖူးသည္။ ‘ပညာေရးဆိုတာ လူကေန လူျဖစ္လာတဲ့ ျဖစ္စဥ္’ ဟူေသာ စကားကို ေျပာခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရး အဆင့္ျမင့္ခုိင္မာစြာ တိုးတက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စာသင္ေက်ာင္း တိုင္း အေရးႀကီးသလို ဆရာ၊ ဆရာမနဲ႔ မိဘ၊ အေပးအယူ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညီမွလည္း ကေလးေတြရဲ႕ေရွ႕ေရးက သာယာျပည့္၀ ေကာင္းမြန္ေနမည္ျဖစ္၏။ လက္ရွိေခတ္ကာလတြင္ ပညာေခတ္ႀကီးသည္ ကမၻာကို သူ႔ထက္ငါ အၿပိဳင္ တစ္ဟုန္ထိုး ခ်ီတက္ေနသည္။ စနစ္ႏွင့္ အရည္အခ်င္းျပည့္၀ေသာ ပဲ့ကိုင္မ်ားရွိေနလွ်င္ အနာဂတ္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သူတို႔ကေလးေတြကို ပဲ့ျပင္ေပးေနမွာ ျဖစ္သည္။ ခ်စ္စရာေကာင္းၿပီး ႐ိုးသားျဖဴစင္ေသာ ကေလးမ်ားကို အနာဂတ္အတြက္ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားျဖစ္ရန္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္ဖို႔အတြက္ ဥယ်ာဥ္မွဴးမ်ား၏ တာ၀န္သာ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
Eleven Daily News
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+