Gua Sha မက္ကေလာင္
(၂) ဆရာ တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြဟာ ေျခေခ်ာင္း၊ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ယားလို႔ဆိုၿပီး ႀကိဳးႏွင့္စည္းၿပီး ေသြးေတြ ေဖာက္ပစ္ၾကတယ္။ အဲလို ေဖာက္လိုက္ေတာ့ ေသြးေတြ မည္းမည္ႀကီးေတြ ထြက္သြားပါ တယ္။ အဲဒါ လုပ္သင့္ပါ သလားဆရာ။ ဘာေၾကာင့္ ေသြးေတြက အဲလိုမည္း သြားရပါသလဲ။ ေက်းဇူးျပဳၿပီးေျဖေပး ပါဆရာ။
(၃) ငွက္ဖ်ား-မက္ကေလာင္-ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ဆက္စပ္မႈေလး သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ။
ဒီနည္းနဲ႔ေဆးကုတာ ျမန္မာျပည္မွာ အခုထိလုပ္ၾကတံုးဘဲ။ မက္ကေလာင္ ေဖါက္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ေခၚတယ္။ ၾကိဳးနဲ႔စည္းေႏွာင္တာ မေျပာနဲ႔ လက္နဲ႔ဆိုုပ္ ကိုင္ထားရင္ ခဏေနေတာ့ ျပာ-ညိဳ-မဲလာမယ္။ ေသြးအသစ္ မလာရ၊ ေသြးအေဟာင္း မျပန္ရလို႔ျဖစ္တယ္။ ေရာဂါမဟုတ္ပါ။ လူတိုင္းမွာ အဲလိုျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္ၾကာေလ မဲျပာေလ။ ၾကာသင့္တာထက္ ပိုၾကာရင္ ‘တစ္ရွဴး’ ေတြေသတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျမြကိုက္ရင္ ၾကိဳးစည္းတာမွာ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ အသစ္သတ္မွတ္ လာရတယ္။
ကိုယ္ မကြ်မ္းက်င္တာကို ဆရာမလုပ္ သင့္သလို၊ ကိုယ္သိတာနဲ႔ မတူရင္ အျပစ္တင္ မေစာသင့္ဘူး။ MBBS လို ပညာသာ သင္ထားသူေတြက “မက္ကေလာင္” အပါအဝင္ တျခား-တျခား ေဆးနည္းေတြကို ေထာက္ျပတဲ့အခါ ေဒါသ၊ အာဃာတ လြတ္ေအာင္ ဆင္ျခင္ရပါတယ္။ သိပၸံဘာသာအရ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ မျပႏိုင္ေပမဲ့ ျငင္းပယ္ လို႔ မရတာေတြ တပံုတေခါင္း ရွိတယ္။ အေမးကို ေျဖရာမွာ တျခားပုဂၢိဳလ္ေတြ ေထာက္ျပ-သတိေပးတာနဲ႔ က်ားကူ ပါရေစ။
၁။ အဖ်ားက်ေအာင္ လုပ္တဲ့ နည္းေတြထဲက အႏၱရာယ္ အႀကီးဆုံုးကေတာ့ မက္ကေလာင္ ေဖာက္တာပဲ။ ႏွစ္စဥ္ မက္ကေလာင္ ေဖာက္တာကေန ပိုးဝင္ၿပီးေတာ့ အသက္ ဆံုး႐ႈံးသြားတဲ့ ကေလးေတြ မနည္းလွဘူး။ (Dr. Junior)
၂။ ျမင္းနီပ်ံ အမွတ္တံဆိပ္၊ မက္ကေလာင္ အဖ်ားျဖတ္ေဆးႀကီး၊ နမ့္ခမ္ၿမိဳ႕၊ ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း)၊ ျခေသၤ့ ကမၻာ ငွက္ဖ်ား မက္ကေလာင္ ျဖတ္ေဆး တို႔ကိုလဲ မွတ္ပံုတင္ထားျခင္းမရွိ၍ ပိတ္ပင္လိုက္ေၾကာင္း က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေၾကညာထားသည္။ (လွ်ပ္တစ္ျပက္ ဂ်ာနယ္ Vol2 No.53 မွတ္ပံုတင္ထားျခင္းမရွိေသာ ေဆးဝါး မ်ား)
၃။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မိဘေတြရဲ႕ အဓိကမွားယြင္းမႈကို သိခ်င္ပါတယ္။ မက္ကေလာင္ ေဖာက္တာ ပါ။ ကေလးရဲ႕ လက္ထိပ္ကေလးေတြကို အပ္နဲ႔ေဖာက္ေပးလိုက္ရင္ လန္းသြားမယ္ ဆိုၾကတယ္။ အရမ္း မွားယြင္း ပါတယ္။ ေသြးဆိပ္တက္ၿပီး ေသဆံုးႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ မွားယြင္းေနတဲ့ အခ်က္ တစ္ခ်က္ကေတာ့ ေသြးလြန္ တုပ္ေကြးျဖစ္ရင္ ေသြးသြင္းၾကတာပါ။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးဆိုတာ ေသြးေၾကာနံရံေတြကို ေသြးရည္ၾကည္ေတြ စိမ့္ထြက္ေစတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါးရက္ ေက်ာ္ရင္ ေသြးေၾကာထဲ အလိုလို ျပန္ဝင္လာတယ္။ မသိဘဲ အျပင္ကေန ေသြးေတြကို ထပ္ထည့္ရင္ သာမန္ထက္ လြန္ကဲတဲ့အတြက္ ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုးခုန္ရပ္သြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးလြန္ တုပ္ေကြးျဖစ္တိုင္း အရမ္း ေသြးမသြင္းရပါဘူး။ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အရည္ အျပင္ကို ဘယ္ေလာက္ ထြက္သြားလဲဆိုတာ ခ်ိန္ဆၿပီး မွန္းရပါမယ္။ အရမ္းမလုပ္ပါနဲ႔။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကေလး ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ခႏၶာကိုယ္က ေရဘယ္ေလာက္ စိမ့္ထြက္သြားလဲဆိုတာ တိုင္းတာတဲ့စက္ေတြ ရွိပါတယ္။ (ျမန္မာတိုင္း (မ္) အတြဲအမွတ္ ၂၄၊ အမွတ္ ၄၇ဝ)
၄။ ''အပူႀကီးရင္ အပူခ်ေပးဖို႔ လိုတယ္။ အပူခ်ဖို႔က ပါရာစီတေမာက လြဲလို႔ ဘာမႇမသုံးသင့္ဘူး။ အကုိက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး သုံးရင္ ေသြးယိုတာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ မက္ကေလာင္ ေဖာက္တာလည္း မလုပ္သင့္ဘူး။ မက္ကေလာင္ က ပိုးဝင္ၿပီး ေသြးဆိပ္ တက္ၿပီး ဆုံးႏုိင္ပါတယ္'' ဟု အဆိုပါ ကေလးအထူးကု ဆရာဝန္ႀကီးကေျပာ ၾကားခဲ့သည္။ (Eleven Media Group)
“မက္ကေလာင္” လုပ္တာ ဘာေကာင္းသလဲ။ လက္ေတြ႔ စမ္းသူေတြက “ေရာဂါ သက္သာတယ္” လို႔ ေျပာၾက တာေတြ အေသအျခာ ရွိမွာပါ။ ပူေအာင္ လုပ္ေပးရင္ နာတာကို သက္သာေစတယ္လို႔ ေဆးပညာက လက္ခံပါ တယ္။ သုေတသန လုပ္ရင္ ရာႏႈန္းမ်ားမ်ား သက္သာတယ္ ဆိုယံုနဲ႔ေတာ့ မရေသးပါ။ အပူခ်ိန္ကိုေတာ့ ျပဒါးတိုင္နဲ႔ တိုင္းလို႔ရေပမဲ့ နာ-မနာကို တိုင္းစရာ မရွိပါ။ သက္သာတယ္လို႔ ေျပာတာက စိတ္ရဲ႕အဆံုးအျဖတ္တခု ျဖစ္တယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ “ငါ ကုသမႈတခု ခံယူလိုက္ျပီ၊ သူမ်ားေတြ ဒါလုပ္ရင္ သက္သာတယ္လို႔ ၾကားဘူးတယ္။” ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈကေနပါ သက္သာရာ ရေစႏိုင္ေသးတယ္။ သက္သာတယ္ ထင္မွတ္-လက္ခံရင္ ကုသမႈရဲ႕ ရည္ရြယ္ ခ်က္ ျပည့္တယ္လို႔ ေျပာရေတာ့မွာပါ။ မက္ကေလာင္ ျခစ္လို႔-ေဖါက္လို႔၊ လူရဲ႕ေသြးမွာ ဘာေတြ ထူးျခား ေျပာင္းလဲ ေစသလဲ၊ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ၊ စတာေတြပါ ေလ့လာရပါအံုးမယ္။
“ေသြးထြက္ေအာင္ ေဖါက္-ျခစ္တဲ့အတြက္ကေတာ့ ေသြးလြန္-တုပ္ေကြးမွာ ပိုဆိုးေစမွာ အမွန္ပါ။” ေရာဂါ ေၾကာင့္ လား၊ ဒါ့ေၾကာင့္လား အခြဲရ ခက္တယ္။ ေသြးထြက္ခ်င္ေနသူဆို ေသြးပိုထြက္ေစပါမယ္။ တျခားပိုးေတြ ဝင္ႏိုင္တာ လဲ ပါတယ္။ ဒါနဲ႔တင္ ျပီးျပီလို႔ ထင္မွတ္ေစအံုးမယ္။ ကိုယ့္ေဆးပညာ မဟုတ္လို႔ အျပစ္ေျပာတာ မဟုတ္ပါ။ Artesunate, Artemether ေဆးေတြဟာ တရုပ္တိုင္းရင္းေဆးက လာတာေပမဲ့ ငွက္ဖ်ားေဆးေကာင္းေတြလို႔ ေဆးပညာရွင္ေတြကပါ သုေတသနလုပ္၊ လက္ခံျပီး၊ တကမာၻလံုး သံုးေနၾကပါတယ္။
မက္ကေလာင္နည္းကို Folk medicine “သာမန္လူေတြ၊ ေဒသခံလူေတြရဲ႕ေဆးနည္း” လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တရုပ္လို Gua Sha, Pinyin ေခၚတယ္။ Scrape away fever “အဖ်ားကို ျခစ္ထုတ္ျပစ္နည္း” လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ ေတြကေတာ့ Scrape wind “ေလကို ျခစ္ထုတ္တာ” နဲ႔၊ အင္ဒိုနီးရွား မွာလဲ Scraping technique “ျခစ္နည္း” ဘဲ ေခၚတယ္။
တကယ္တန္း တရုပ္ေတြလုပ္တဲ့ မက္ကေလာင္နည္းကေတာ့ (ေၾကြ) ဇြန္း နဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္ ပိုက္ဆံေစ့-အေဟာင္း နဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္၊ တိရစၧာန္ (ကြ်ဲ) အရိုး-ခ်ိဳနဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေက်ာက္စိမ္း နဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္၊ အေရျပားကို ဆက္တိုက္ ျခစ္ေပးတယ္။ အေရျပားကို ထိတဲ့ ေနရာက အသြား ခပ္တံုးတံုး ျဖစ္ရတယ္။ ဆီတခုခုနဲ႔ သုတ္ျပီးမွ ခပ္တင္းတင္းဖိျပီး၊ ၾကြက္သား ေအာက္ဖက္ဆီကို ဖိ-ျခစ္ ေပးရတယ္။ တကယ္လို႔ ပင္ပန္းႏြမ္းလွ်တဲ့ လူနာဆိုရင္ ခ်င္း(ဂ်င္း) ျမစ္ကို ေခါင္ရည္မွာ စိမ္ျပီး၊ ခါးရိုးမွာ အထက္ကေန ေအာက္ဆီ လိမ္းေပးတယ္။ အပ္စိုက္နည္းမွာ ပါတဲ့ Acupuncture meridians မ်ဥ္းေတြအရ လုပ္ရတယ္။ မ်ဥ္းေတြဟာ ၄-၆ လကၼ အရွည္ ရွိရတယ္။ အေရျပားေအာက္က ေသြးေၾကာမွ်ဥ္ ေသးေသးေလးေတြကေန Petechiae ေသြးျခည္ဥ လာလိမ့္မယ္။ မ်ားတဲ့ေနရာမွာ Ecchymosis အေရျပား ေအာက္မွာ ပိုၾကီးတဲ့ ေသြးယိုတာ ျဖစ္လာမယ္။
၂-၄ ရက္ၾကာမွာ ေမွးမွိန္သြားပါမယ္။ နာတယ္ ထင္ရေပမဲ့ မနာဘူးတဲ့။ ေရာဂါ သက္သာတယ္လို႔ ခံစားလာမယ္ တဲ့။ အဖ်ား၊ ေခါင္းကိုက္၊ နာတာ၊ ၾကြက္သား-အေၾကာ ထိခိုက္တာ၊ အပူဒဏ္-အေအးဒဏ္ေၾကာင့္ အားယုတ္တာ၊ အစာမေက်၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ရင္ၾကပ္၊ ပန္းနာ၊ ဆီးလမ္းနာ၊ ေမြးလမ္းနာ၊ အစာဆိပ္ သင့္တာေတြအတြက္ ဒီေဆး ကုနည္းကို သံုးရပါသတဲ့။
ေနာက္တနည္းကို Ba Sha ေခၚတယ္။ Pull out fever “အဖ်ားထုတ္ပစ္နည္း” ပါ။ အေရျပားကို ေသြးျခည္ဥေအာင္ အထိ ကုပ္ဆြဲေပးနည္း ျဖစ္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အရြတ္ေၾကာ၊ နဖူး-အလယ္ေခါင္ ေနရာေတြမွာ လုပ္ၾက တယ္။
၂ဝဝ၁ က ရိုက္တဲ့ The Treatment ရုပ္ရွင္တကား ရွိတယ္။ အေမရိကား ေရာက္ေနတဲ့ ကေလးေတြဆီ လာလယ္ တံုး၊ ေျမးကေလး ကိုယ္ပူေတာ့ တရုပ္အဖိုးကေန Gua Sha နည္းနဲ႔ ကုေပးတယ္။ ကေလးမွာ ေသြးျခည္ဥေနတဲ့ အျခစ္ရာ အစင္းအစင္းေတြ ေတြ႔ေတာ့ Child abuse “ကေလးကို တလြဲလုပ္တယ္” လို႔ အထင္မွားခံရျပီး၊ ဒုကၡ အၾကီးအက်ယ္ ေရာက္ၾကရတယ္။
ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ငွက္ဖ်ားကို ငွက္ဖ်ားေဆးမေသာက္ဘဲ၊ လိုအပ္ရင္ မထိုးဘဲနဲ႔ေတာ့ ဟိုနည္း-ဒီနည္း မလုပ္ေစလိုပါ။ ဦးေႏွာက္ထဲ ပိုးေရာက္ရင္ ေက်ာက္စိမ္းနဲ႔ ျခစ္လို႔လဲ ရေတာ့မွာမဟုတ္ပါ။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာလည္း လက္ေရွာင္ၾက ေစခ်င္ပါတယ္။ ေသြးကတဆင့္ကူးစက္တဲ့ HIV ပိုး၊ အသဲေရာင္ (စီ)၊ (ဘီ)ပိုးေတြက ကုသရခက္ခဲ လြန္းတာ သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+