Sinus ထိပ္ကပ္နာ
ထိပ္ကပ္နာ ေခၚတဲ့ (ဆိုင္းနပ္စ္)ေရာဂါက ဘယ့္ေလာက္အျဖစ္ မ်ားသလဲဆိုရင္ ဗမာေတြ စြဲေနၾကတဲ့ ရုပ္ရွင္ထဲက ကိုရီးယန္းေတြ ေလးေယာက္မွာ သံုးေယာက္ ျဖစ္ေနသတဲ့။ အစကေတာ့ အေအးမိတာနဲ႔ အတူတူပါဘဲ။ နဲနဲေလး ကိုယ္ပူ၊ ႏွာေခ်၊ ႏွာေစး၊ ႏွာပိတ္၊ ေခ်ာင္းေလးဆိုး၊ အားယုတ္၊ မစားခ်င္ မေသာက္ခ်င္ျဖစ္။ ၾကာေတာ့ ႏွာေခါင္း ေနာက္ပိုင္းမွာ အဆက္မျပတ္ Drip သြင္းေပးသလို အရည္ေတြ စီးက်ေနပါမယ္။
ပိုးဝင္တာအျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္အေျခအေနေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ရပါတယ္။ ေလခိုအိတ္ကေလးေတြထဲမွာ မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ႏိုင္ေအာင္ ေသးငယ္တဲ့ လက္ေခ်ာင္းပံု အေမႊးေလးေတြက ျပင္ပကဝင္လာမဲ့ မသင့္တဲ့အရာမွန္သမွ်ကို တားဆီးေပးပါတယ္။ ေရာဂါရရင္ အဲဒီအလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗက္တီးရီးယားေတြ ခိုေအာင္း၊ ေပါက္ပြါးျပီး ေရာဂါရေတာ့တာပါဘဲ။
၂-၃ လထက္ ၾကာၾကာျဖစ္ရင္ေတာ့ နာတာရွည္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ႏွာေခါင္းမွာ ေနမထိထိုင္မထိ၊ မသက္မသာ ျဖစ္မယ္၊ ႏွာရည္ယိုမယ္၊ ႏွာရည္ အေရာင္ရွိလာမယ္၊ မ်က္ႏွာမွာ နာေနေမယ္၊ ကိုက္မယ္၊ ၾကာလ်င္ ေခ်ာင္းဆိုးပါ မယ္၊ (ညအခ်ိန္ပိုဆိုးတယ္)။ ျပည္လိုလဲျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ႏွာရည္ကနံလာမယ္။ ေမႊးတာ၊ နံတာမသိ ျဖစ္လာပါ လိမ့္မယ္။ ပါးစပ္နဲ႔သာ အသက္ရွဴရေတာ့မယ္။ အိပ္ရင္ ေဟာက္မယ္။ ကေလးမ်ားျဖစ္ရင္ နားေရာဂါဆိုတာ မၾကာ မၾကာရမယ္။ ရက္ၾကာၾကာနဲ႔ ခဏခဏျဖစ္ျခင္းတာမို႔ အလုပ္အကိုင္ပ်က္၊ စိတ္ပ်က္ျဖစ္ျပီး စီးပြါးေရးပါ ထိခိုက္ႏိုင္ ပါတယ္။
ဒီေရာဂါ ဟုတ္-မဟုတ္ ေရာဂါရာဇဝင္ျဖစ္တဲ့ ပန္ဝန္းက်င္အေျခအေန၊ ေရာဂါလကၡဏာေတြ၊ ေသာက္ထားတဲ့ေဆး ဆိုတာေတြ သိဘို႔လိုပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ Endoscopy ႏွာေခါင္းထဲ ကရိယာနဲ႔ၾကည့္မယ္၊ X-ray ဓါတ္မွန္ရိုက္တာ၊ ေနာက္ဆံုးလိုအပ္ရင္ CT (Computed tomography) scan ကြန္ျပဴတာသံုးျပီး စစ္ေဆးတာ လုပ္ရပါမယ္။
ေဆးမကုဘဲထားလ်င္ (အင္ဖက္ရွင္) ဟာ အတြင္းထဲ၊ အရိုးထဲ ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ နဖူးထဲက ေလခိုေပါက္မွာ ျဖစ္တာဆိုရင္ မ်က္လံုးကို သြားဖိေနလို႔၊ အရုပ္ႏွစ္ထပ္ျမင္ရမယ္။ နဖူးေဖါင္းလာမယ္။ ဦးေႏွာက္ထဲ အနာျဖစ္မယ္။ ဦးေႏွာက္ေျမွးေရာင္မယ္။ မ်က္ကြင္းေဘးကျဖစ္ရင္ အနားတဝွိဳက္ ျပည္တည္နာ Abscess ျဖစ္မယ္။ ပါရိုးထဲဆိုရင္ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနမယ္။ နားထင္ရိုးထဲျဖစ္ရင္ အရုပ္ႏွစ္ထပ္ျမင္တာ၊ မ်က္လံုးေရြ႕လ်ားမႈ ေကာင္းေကာင္း လုပ္မရတာ ျဖစ္ေနမယ္။ အထဲဆက္ဝင္သြားရင္ေတာ့ ဦးေႏွာက္ထဲအနာျဖစ္မယ္။ ဦးေႏွာက္ေျမွးေရာင္မယ္။
နာတာရွည္ျဖစ္ျပီဆိုရင္ ေဆးကုသရာမွာလဲ သာမန္ကာရွံကာမဟုတ္ဘဲ အျပင္းအထံနည္း Aggressive treatment သံုးသင့္ပါတယ္။ နာတာရွည္ (ဗက္တီးရီးယား) ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ (ဆိုင္းနပ္စ္) ေရာဂါကို ကုသဘို႔
ပဋိဇီဝေဆးေတြ Amoxicillin & Clavulanic acid = Augmentin ES-600, Augmentin, Augmentin XR ကို ၁ဝ-၁၄ ရက္ၾကာ ေပးရပါတယ္။
ႏွာရည္က်ဲေဆး Decongestants ေတြကို ဆက္သံုးႏိုင္တယ္။ (Pseudoephedrine = Chlor Trimeton, Contac Cold, Drixoral Decongestant Non-Drowsy, Elixsure
Saltwater rinse ဆားရည္ျဖင့္စိမ္ျခင္း၊
Nasal corticosteroids ႏွာေခါင္းထဲထည့္ရသည့္ (ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္) ေဆးေတြ (fluticasone or beclomethasone) သံုးရပါလိမ့္မယ္။
Nasal corticosteroids ႏွာေခါင္းထဲထည့္ရသည့္ (ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္) ေဆးေတြ (Fluticasone or Beclomethasone) သံုးရပါလိမ့္မယ္။
Paracetamol အနာ-အေရာင္သက္သာေစေအာင္ တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၃-၄ ၾကိမ္ေသာက္ပါ။
Antihistamine (Citrizine) တည ၁ ျပားေသာက္ပါ။
(အက္သမြိဳက္) ေလခိုအိတ္ေတြေရာင္ျခင္း Ethmoiditis ကေတာ့ အသက္ရွဴလမ္းအထက္ပိုင္း ပိုးဝင္ျခင္းကတဆင့္ ဆက္ျဖစ္ရတာပါ၊ (ဗက္တီးရီးယား) ဒါမွမဟုတ္ (ဗိုင္းရပ္စ္)ပိုးဟာ ေလခိုအိတ္ရဲ႕နံရံေတြကို ပ်က္စီးေစတယ္။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သူမ်ားကို မကူးပါ။ ႏွာေခါင္းရိုးအေနအထားပံုမမွန္လို႔လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အားနည္းေနသူ ဆိုရင္ (ဖန္းဂတ္စ္) မွိဳေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ (ဖန္းဂတ္စ္) မွိဳေၾကာင့္ျဖစ္တာဆိုရင္ (ဖန္းဂတ္စ္) ေဆး Amphotrecin B အေၾကာေဆး ေပးရပါမယ္။
လကၡဏာေတြကေတာ့ နဖူးေအာက္နား၊ မ်က္လံုးႏွစ္ဖက္ၾကား၊ ႏွာေခါင္းရဲ႕ေဘးမွာ နာမယ္။ မ်က္စိအစြန္နား အနည္းငယ္ နီျပီး ေရာင္မယ္၊ နာေနမယ္။ ႏွာေခါင္းကေန အသက္ရွဴရတာ ခက္မယ္။ ဖ်ားႏိုင္တယ္။ အနံ႔ ေကာင္းေကာင္းမရ ျဖစ္မယ္။ ႏွာေခါင္းပိတ္ေနမယ္။ ႏွာရည္ယိုမယ္။
ဆက္ျပန္႔ မသြားေအာင္ တားဘို႔ ခက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွာရည္ကို သန္႔ရွင္းေပးျခင္း၊ ေရ-အရည္မ်ားမ်ား ေသာက္ ေပးျခင္း၊ ဆားရည္စိမ္ေပးျခင္း၊ ႏြားႏို႔ေရွာင္ျခင္းတို႔က သက္သာေစပါမယ္။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ျဖစ္ရတာဆိုရင္ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အေျခအေနကို ေရွာင္ပါ။
ပဋိဇီဝေဆးက မထိေရာက္ေတာ့ရင္ ခြဲရပါေတာ့မယ္။ Basic endoscopic surgical procedure ခြဲစိတ္ရတာက ေမ့ေဆး ျဖစ္ျဖစ္ ထံုေဆးျဖစ္ျဖစ္ သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ပိတ္ဆို႔ေနတာေတြ ဖယ္ထုတ္၊ အေကာင္းေတြတတ္ႏိုင္သမွ် ခ်န္ေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၄ ပါတ္ဆိုရင္ ျပန္ေကာင္းသြားမွာပါ။ ႏွာေခါင္းရိုးအေနအထား ပံုမွန္မဟုတ္သူေတြကို ခြဲစိတ္ေပးရပါမယ္။ (ေယာဂ) နည္း နဲ႔လည္း ကုသေပးႏိုင္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
ကာကြယ္ဘို႔ကေတာ့ ေအးခ်မ္းတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ျဖစ္ႏိုင္သ၍ ေရွာင္ဘို႔လိုပါတယ္။ (ထိပ္ကပ္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေအးတဲ့တိုင္းျပည္ေတြမွာ အလုပ္သြားလုပ္ေနသူမ်ား အိပ္ကပ္ျပႆနာမရွိရင္ေတာ့ ကိုယ့္ျပည္ကိုယ္ျပန္လာေပါ့။) ေလကိုလဲ ေရဓါတ္ရွိေနေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တာ ေကာင္းတယ္။ Respiratory Humidifiers, Electrode Humidifiers, Resistance Humidifiers, Gas-Fired Steam Humidifiers, Whole House Humidifiers ဆိုျပီး ကုပၼဏီေတြက ေၾကာ္ညာတာေတြရွိပါတယ္။ အခန္းကို အနံ႔အသက္ေတြလဲ ကင္းရွင္းေအာင္လုပ္ပါ။
Dr. တင့္ေဆြ
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+