အနာႏွင့္ေဆး တည့္ေသာ အလုပ္ေလွ်ာက္ျခင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္း မ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ လုပ္သားအင္အား သန္းႏွင့္ခ်ီ လိုအပ္ေနခ်ိန္ အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားေနျခင္း ၏ ျပႆနာကို ရွာေဖြရေတာ့မည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အေၾကာင္းရင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ လူငယ္အမ်ားစုက ဝါသနာႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း မကိုက္ညီဘဲ အလြဲလြဲအေခ်ာ္ေခ်ာ္သာ အလုပ္လုပ္ေနရသည္။ ယင္းေၾကာင့္ပင္ အလုပ္အေပၚ တန္ဖိုး ထားမႈႏွင့္ စူးစမ္းေလ့လာမႈတို႔ ေလ်ာ့က်ကာ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား ရွားပါးသထက္ ရွားပါးလာေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။
အတိတ္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ တစ္ခုေၾကာင့္ မ်ဳိးဆက္ တစ္ဆက္စာနီးပါး ပ်က္သုဥ္းခဲ့ရေသာ ပညာေရးကို အျပစ္ဖို႔ေန႐ုံႏွင့္ ျပႆနာအရင္းအျမစ္ မရွာႏိုင္ေတာ့။ ပညာေရးစနစ္က မေပးႏိုင္ေသာ ပညာရပ္မ်ားကို ျပင္ပ လုပ္ငန္းတြင္သာ ရွာေဖြရန္သာ ရွိသည္။ ယင္းအတြက္ အတတ္ပညာကြၽမ္းက်င္မႈက အေရးႀကီး ဆုံး ျဖစ္ျပန္သည္။
ကြၽမ္းက်င္တတ္ေျမာက္မႈ မရွိဘဲ အလုပ္တစ္ခု ေလွ်ာက္မည္ဆိုပါက မ်က္မျမင္ပုဏၰားေျခာက္ဦး ပုံျပင္ အတိုင္း ေဝေဝဝါးဝါး ရွာေဖြေနမည္ဆိုလွ်င္ အာမခံခ်က္ရွိေသာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ လြဲေနပါဦးမည္။
“အခုက အလုပ္လုပ္ခ်င္သူေတြက ခါးျပတ္ေနတာ။ အခုျဖစ္ေနပုံက အေထြေထြလုပ္သားေတြက ေပါေနတာ။ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားက ရွားပါးေနတာေလ။ ဒါေတာင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက ေကာင္းေကာင္း မဝင္ေသး ဘူး” ဟု ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးျမတ္လြင္က ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳ မရွိေသာ လူငယ္မ်ားအတြက္မူ ကြၽမ္းက်င္မႈဆိုေသာ ေ႐ြးခ်ယ္မႈ အခ်က္ေၾကာင့္ အလုပ္ေကာင္းေကာင္းေလွ်ာက္ရန္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မႈမဲ့လာေၾကာင္း အသက္ ၂၃ ႏွစ္အ႐ြယ္ ကိုေအာင္က ညည္းညဴစြာ ဆိုလိုက္သည္။
လုပ္သားေစ်းကြက္ ဒိုင္းနမိုက္
ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ဝန္ေဆာင္မႈက႑မ်ဳိးစုံအတြက္ အေထြေထြႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား ေစ်း ကြက္ႀကီးက မၾကာမီႏွစ္မ်ားအတြင္း ဒိုင္းနမိုက္သဖြယ္ ေပါက္ကြဲလာလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ထားသည္။
ယင္းအခ်ိန္မေရာက္မီ အလုပ္ေကာင္းေကာင္း လိုခ်င္သူမ်ားက ကြၽမ္းက်င္မႈကိုယ္စီ ျဖည့္ဆည္းရန္ လိုအပ္ေန ပါၿပီ။ ဘာသာစကား၊ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ အတတ္ပညာတစ္ခုခု တတ္ေျမာက္ထားသူမ်ား အတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားက အသင့္ႀကဳိဆိုေတာ့ေပမည္။
“အလုပ္ေလွ်ာက္မယ့္သူေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ တစ္ခုခုကို ပိုင္ႏိုင္ထားဖို႔ လိုတယ္။ တကယ္ကြၽမ္းကြၽမ္း က်င္က်င္ တတ္ထားရမွာေပါ့။ ဥပမာ- ကားေမာင္းဆိုလည္း ကားေမာင္းေပါ့။ ကြန္ပ်ဴတာဆိုလည္း ကြန္ပ်ဴတာ ကြၽမ္းကြၽမ္းက်င္က်င္ တတ္ဖို႔လိုတယ္” ဟု ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီ လုပ္ငန္းရွင္အသင္း ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ျမင့္က တိုက္တြန္းေျပာၾကားသည္။
လက္ရွိ ျပည္တြင္းလုပ္သား ေစ်းကြက္တြင္ ဝန္ေဆာင္မႈပိုင္း၌ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးပိုင္းတြင္ လုပ္သား လိုအပ္ခ်က္ ရွိေနၿပီး အေထြေထြ အလုပ္အကိုင္ပိုင္းတြင္မူ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား လိုအပ္ခ်က္ အမ်ား ဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းပိုင္းကို ဂ႐ုစိုက္တိုးျမႇင့္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ကမာၻလွည့္ ခရီးသြားမ်ားအတြက္ Tourist Guide မ်ားလည္း လိုအပ္ေနေၾကာင္း ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီ လုပ္ငန္းရွင္ အသင္းထံ စုံစမ္းသိရွိရသည္။
စံႏႈန္းမမီေသာ CV ျပႆနာ
မိမိကိုယ္ေရးအက်ဥ္း (CV) ႏွင့္ အလုပ္ရွင္၏ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈ အျပည့္ရေအာင္ လုပ္ႏုိင္သလုိလည္း လုပ္ႏိုင္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ မိတၱဴဆိုင္မ်ားတြင္ အေရာင္းရဆုံး ေလွ်ာက္လႊာပံုစံက CV မ်ား ျဖစ္ႏိုင္ မလား ေမးခြန္းထုတ္စရာ ေကာင္းလွသည္။ အလုပ္ရွာေဖြေပးေသာ ျပည္တြင္းေအဂ်င္စီမ်ားထံ အလုပ္ေလွ်ာက္လႊာ တင္မည္ဆိုပါက အနည္းဆုံး CV ေလးစုံ၊ ေထာက္ခံစာ မိတၱဴေလးစုံႏွင့္ အျခားစာ႐ြက္ စာတမ္း တစ္သီႀကီး တင္ထားရသည္။
အလုပ္ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားက မိတၱဴဆိုင္မွေပးေသာ အရည္အေသြး မမီသည့္ CV အတိုင္း အလုပ္ေလွ်ာက္ျခင္းကို ေရွာင္ရပါမည္။ CV/Resume ဆိုသည္က မိမိေလွ်ာက္ထားလိုေသာ အလုပ္ အမ်ဳိး အစားအလိုက္ မတူညီေအာင္ ေရးသားေပးရမည့္ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္းခ်ဳပ္ေဖာင္မ်ား ျဖစ္သည္။ သာမန္ကာ လွ်ံကာ CV ပံုစံ တစ္ခုေၾကာင့္ အလုပ္ေလွ်ာက္လႊာ တစ္ေစာင္ ျငင္းပယ္ခ်ခံရႏႈန္း ပိုမ်ားႏိုင္ေၾကာင္း ျပည္ ပအႀကံေပး Website မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားမွ အလုပ္ေခၚစာမ်ား ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ CV/Resume ကို ေလွ်ာက္ ထားလိုေသာ ရာထူးအဆင့္ဆင့္အလိုက္ ကိုက္ညီေသာ အခ်က္အလက္ ထည့္ၿပီးမွသာ ေလွ်ာက္သင့္သည္။ သပ္ရပ္သန္႔ရွင္းရမည္၊ အလုပ္လုပ္လုိသူတစ္ဦး လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ေတာ့မည့္သူ တစ္ဦးႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြ ရွိသည့္ အဝတ္အစားမ်ဳိး ျဖစ္ရမည္။
လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳ မရွိေသးေသာ သူမ်ားအတြက္ CV/Resume ေရးရာတြင္ အခက္အခဲ အနည္းငယ္ ရွိႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အလုပ္သင္ အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ အျခားလူမႈေရးလုပ္ငန္း အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းေရးသားေပးသင့္ေၾကာင္း Wikihow ဝက္ဘ္ဆိုက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အေကာင္းဆုံးက CV/Resume ေရးၿပီးတိုင္း လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳရွိသူ သို႔တည္းမဟုတ္ စာအေရး အသားေကာင္းသူ တစ္ဦးဦးကို အလုပ္ေလွ်ာက္လႊာအား ျပန္စိစစ္ဖတ္ေပးရန္ အကူအညီ ေတာင္း သင့္ေၾကာင္း ယင္းက တိုက္တြန္းသည္။
အမွတ္ျပည့္ယူရမည့္ အင္တာဗ်ဴး
အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီမ်ားဘက္က ေလွ်ာက္ထားသူက အင္တာဗ်ဴးရၿပီ ဆိုသည္ႏွင့္ ေစ်းစကား စေျပာေတာ့သည္။ အေၾကာင္းက အလုပ္အင္တာဗ်ဴးက အလုပ္ရရွိရန္ တစ္ဝက္ေသခ်ာသြား၍ ျဖစ္သည္။
အေကာင္းဆုံးက ေအဂ်င္စီ အကူအညီမပါဘဲ ကိုယ္တိုင္ေလွ်ာက္ထားေသာ ေလွ်ာက္လႊာမွတစ္ဆင့္ အင္တာဗ်ဴးရသည္ ဆိုလွ်င္ မိမိကို အမွန္တကယ္ လိုအပ္၍ ေခၚျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႀကဳိတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ား စီစဥ္ထားသင့္ပါသည္။
“ေတာင္းမွာအကြပ္ လူမွာအဝတ္” စကားပုံအတိုင္း အင္တာဗ်ဴးသြားခ်ိန္တြင္ အဝတ္အစားကို တန္ဖိုး မႀကီးလွ်င္ေန သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ဝတ္စားသြားပါ။ အေနအထိုင္ က်ဥ္းက်ပ္ေစေသာ အဝတ္အစားႏွင့္ သက္ေသာင့္ သက္သာ မျဖစ္ေသာ အဝတ္အစားမ်ဳိးကို ေရွာင္သင့္သည္။ အလားတူ အင္တာဗ်ဴး မေျဖဆိုမီ မိမိေလွ်ာက္ထားေသာ အလုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႀကဳိတင္စုံစမ္းထားရန္ လိုအပ္သည္။ အမွန္တကယ္လည္း စိတ္ဝင္စားထားရန္ လုိသည္။
အေရးႀကီးဆုံးက အင္တာဗ်ဴး ေျဖဆိုခ်ိန္တြင္ လိမ္ညာေျပာဆိုျခင္း လုံးဝမလုပ္ပါႏွင့္။ မိမိနားမလည္ေသာ အေၾကာင္းကို သိဟန္ေဆာင္ေျဖၾကားျခင္းကို ေရွာင္ပါ။ အလုပ္ရွင္ထံမွ ေတာင္းဆိုလိုေသာ အခ်က္မ်ားကို အလုပ္အင္တာဗ်ဴးတြင္ တစ္ခါတည္းေျပာျပပါ။ လစာႏွင့္ အျခားခံစားခြင့္မ်ားအေၾကာင္း ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ျဖစ္ေစရန္ ေမးျမန္းပါ။
“ဒီမွာက အလုပ္ရွာမယ္ဆိုရင္ အဓိက ကြၽမ္းက်င္မႈ ရွိဖို႔ပဲလိုတာ။ အင္တာဗ်ဴးကေတာ့ အေထြေထြ ဗဟု သုတေလာက္ ရွိရင္ကိုပဲ ရတယ္” ဟု ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီလုပ္ငန္းမ်ား အသင္း ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ျမင့္က ရွင္းျပသည္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳ၊ ပညာအရည္အခ်င္း ကန္႔သတ္ခ်က္ႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈေပၚလိုက္၍ စိတ္ဝင္စားေသာ အလုပ္ရရန္ ခက္ခဲေနေသးေၾကာင္း အလုပ္ေလွ်ာက္ထားေနသူ လူငယ္အခ်ဳိ႕က ဆိုသည္။
“ကိုယ့္လစာ ဘယ္ေလာက္ရမွ ဆိုရင္ ကိုယ္တတ္ထားတဲ့ ပညာအရည္အခ်င္းနဲ႔ သတ္မွတ္လာေတာ့မယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ အလုပ္ရွာရင္ လုပ္သက္ အရင္ယူရမွာလား၊ ပညာအရင္ယူရမွာလား မသိေတာ့ဘူး။ အသိ အမွတ္ျပဳလက္မွတ္ေတြပဲ အျပည့္ျဖစ္ေနရင္လည္း သြားေလွ်ာက္ေတာ့ အသက္က ကန္႔သတ္ထားျပန္ေရာ” ဟု ယင္းကဲ့သို႔ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း သာေကတၿမဳိ႕နယ္ေန အသက္ ၂၃ ႏွစ္ အ႐ြယ္ ကိုေအာင္ေအာင္က ဆိုသည္။
ရွာေဖြတတ္မည္ဆိုလွ်င္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းက လက္တစ္ကမ္း အကြာသာ ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ ၿမဳိ႕ႏွင့္ အလွမ္းေဝးေသာ ေဒသမ်ားထက္ ၿမဳိ႕ႀကီးျပႀကီးမ်ားတြင္ အလုပ္အမ်ဳိးအစား မ်ားစြာ ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္သည္။
ယင္းေၾကာင့္ ၿမဳိ႕ျပေနလူငယ္မ်ားတြင္ ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ လက္ဝယ္ပိုင္ဆိုင္ ထားၿပီး ျဖစ္၍ အနာသိေဆးရွိ ဆိုသလို အလုပ္ေလွ်ာက္နည္းအမွန္သာ သိလွ်င္ ေ႐ြးခ်ယ္စရာ ပိုမ်ားသြားႏိုင္ မည္။
ႀကံရာမရသည့္အဆုံး အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီႏွင့္ ဆက္သြယ္ မိေသာ္လည္း အာမခံႏွင့္ ရွာေဖြေပးျခင္း မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ စိတ္ပ်က္ခဲ့ရေၾကာင္း ကိုေအာင္ေအာင္က ယခုကဲ့သို႔ ဆိုသည္။ “အလုပ္ေလွ်ာက္ဖို႔ CV ေဖာင္ စုံရင္ရတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ခြဲတမ္းရမွာေပါ့။ ကိုယ္ေတြ ဘက္မွာသာ အလုပ္ရဖို႔ အာမခံခ်က္ မရွိတာ”
Ref: Wikihow
ထက္ေအာင္ၿဖိဳး၊
Written by : လဲ့ရည္ျမင့္
The Voice Journal
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+