ထီ ထီ ထီ - ေရးသူ လူထုေဒၚအမာ
ထီေတာ္ဆိုတာ ဒီႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုးေပၚတဲ့ ထီ ျဖစ္ၿပီး ရွင္ဘုရင္က ခြင့္ျပဳ ဖြင့္လွစ္ ေစတာမို႔ ထီေတာ္ ေခၚတာပဲ။ ဖြင့္တာက မႏၱေလးမွာ၊ ခြင့္ျပဳတဲ့ ဘုရင္က သီေပါမင္းမို႔ မႏၱေလးမွာ အဲဒီ ထီေတာ္ရဲ႔ အေငြ႔ အသက္ေတြ ကၽြန္မတို႔ ငယ္ငယ္တုန္းက အမ်ားႀကီး ရွိေသးတာေပါ့။ ကၽြန္မတို႔ အေမရဲ႔ အမ အႀကီးဆံုးနာမည္က မထီ တဲ့။ ထီေတာ္ဖြင့္ တုန္းက ေမြးလို႔ မထီလို႔ မွည့္တာ တဲ့။ ကၽြန္မတို႔ မိတ္ေဆြ အေဒၚ ႀကီး တေယာက္ ကေတာ့ ေဒၚတုတ္တဲ့။ ဘာလို႔ ေဒၚတုတ္ မွည့္ သလဲ ဆိုေတာ့ ထီေသာင္းထုပ္ ေပါက္လို႔ ဝမ္းသာၿပီး သူေဌးျဖစ္တဲ့ အေမက အဲဒီႏွစ္မွာ သူ႔ကို ေမြးလို႔ မေသာင္းထုပ္ လို႔ မွည့္ခဲ့တာ၊ ထုပ္ဆိုတာ အေခၚခက္လို႔ ေနာက္ေတာ့ မေသာင္းတုတ္ ျဖစ္သြားတာလို႔ ေျပာပါတယ္။
ထီေတာ္ဖြင့္တုန္းက ရံုေတာ္ႀကီးမွာ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုး ထီထိုးၾကပံုေတြ ေနာင္ေတာ့ လူေတြ အလြန္အမင္း ပ်က္စီးလာလို႔ ထီကို ပိတ္ပစ္လိုက္ရပံုေတြလည္း ေျပာေလ့ရွိတယ္။ ထီ စဖြင့္တဲ့ ေနရာ ရံုေတာ္ႀကီးနဲ႔ ကၽြန္မတို႔ ေနတဲ့ ဂုႏၱာန္ဝင္းနဲ႔ ကလည္း ေလးျပေဝးတာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ထီေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္တာေတြက သိပ္ၾကား သိပ္ျမင္ ေနရတာနဲ႔ တူပါရဲ႔။ လူေတြ ဘာမွ မလုပ္ေတာ့ဘဲ ထီခ်ည္း စိတ္ဝင္စားၿပီး သဲသဲမဲမဲ ထိုးေနၾကတာေတြ။ ေၾကြးတင္ ကၽြန္ျဖစ္ကုန္ၾကတာေတြလည္း ပါရဲ႔။ ကၽြန္မတို႔ ငယ္ငယ္က အမ်ိဳးစံု ၾကားရဖူးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ခ်ဲထီေရာဂါ ထေနသူေတြ အေၾကာင္း ၾကားရတဲ့အခါ ဟိုတုန္းက ထီေတာ္ရဲ႔ အေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပ ခ်င္လို႔ စာေပၚ ေပေပၚ တင္ထားတာ ဘာေတြမ်ား ရွိသလဲလို႔ လိုက္ရွာမိတယ္။ ရွာေတာ့ ရာဇဝင္စာအုပ္ေတြမွာ ထီေတာ္ရဲ႔ အေၾကာင္း စာအုပ္တိုင္း မပါပါကလား။ ပါတဲ့ စာအုပ္မွ ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔က ထီေတာ္ကို စာေရးၿပီး မွတ္တမ္း တင္မထားဘူး။ ဦးတင္ေရးတဲ့ ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာ ရာဇဝင္ေတာ္ႀကီးမွာသာ -
"ယင္းသည့္ တေပါင္းလ (၁၂၄၀ ခု) ေရႊၿမိဳ႔ေတာ္အတြင္း ထီရံုတည္ၿပီးလွ်င္ တလက္မွတ္ကို ေငြဒဂၤါး ငါးက်ပ္ ထည့္ ဝင္ေစ၍၊ လက္မွတ္ေပါင္း တေသာင္း နွစ္ေထာင္၊ ေငြ ေျခာက္ေသာင္း ျပည့္ေသာအခါ၊ ထီဖြင့္လွစ္ၿပီး ကာလ၊ ေအာင္ဘာေလ ေရႊသီးနွင့္ တိုက္ဆိုင္သူ ဂဏန္းရွင္ကို ခိုင္ေငြ တေသာင္းႏႈတ္၍ က်န္ေငြ ငါးေသာင္း ေပးၿပီးလွ်င္ သူေဌးအရာ ခန္႔ထားက ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း ပစၥည္းေပါမ်ားေသာ သူေဌး အမ်ား ေပၚ ထြန္းႏိုင္ရန္ ရွိေၾကာင္း မွဴးေတာ္ မတ္ေတာ္တို႔ႏွင့္ ညွိႏိႈင္း တိုင္ပင္၍ အမိန္႔ေတာ္ျမတ္ခံၿပီးလွ်င္ ေရႊၿမိဳ႔ေတာ္ အေနာက္ျပင္ ေစ်းႀကိဳႀကီး ေတာင္ဘက္ေထာင့္ ကိုးခန္းအုတ္တိုက္ႀကီးတြင္ အမ်ားျပည္သူတို႔ကို ေၾကာ္ျငာ၍ မဲလက္မွတ္ခံယူရာ၊ ေငြေျခာက္ေသာင္း ျပည့္သည္ႏွင့္ မွဴးေတာ္မတ္ေတာ္တို႔ ႀကီးၾကပ္၍ ပထမ ထီဖြင့္ရာ ကြမ္းေရးတန္းရပ္ေန စာေရးေမာင္ဦး ႏွင့္ သမီး မအံု မဲလက္မွတ္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္၍ မအံုက ေငြ ငါးေသာင္း ရရွိသည္။ ေနာက္ကိုလည္း ထီပြဲမ်ား မျပတ္ ဆက္လက္၍ လုပ္သည္။ မအံုမွာ မိန္းမငယ္ေလး ျဖစ္၍ သူေဌးရာထူးကို မခန္႔ မထားရ။ ယင္းကဲသို႔ ထီဖြင့္ေသာ ကိုးခန္းအုတ္တိုက္ႀကီးေနရာကို ယခု ရံုေတာ္ႀကီး ဟု တြင္ေလသည္။" (ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇဝင္ေတာ္ႀကီး စာမ်က္ႏွာ ၅၁၄) လို႔ မွတ္တမ္းတင္ ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ထီေတာ္ႀကီးအေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္တဲ့ ရာဇဝင္စာအုပ္ ေနာက္တအုပ္ ကေတာ့ နဂါးဗိုလ္ထိပ္ တင္ေထြး ေရးတဲ့ ရတနာသိခၤ ကုန္းေဘာင္ မဟာရာဇဝင္ အက်ဥ္းပါ။ ဒီစာအုပ္မွာက -
ထီရံုေတာ္မ်ားအေၾကာင္း
မွဴးေတာ္ မတ္ေတာ္ တို႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ စည္ပင္ဝၿဖိဳးရန္နွင့္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ ေငြေၾကးစုေဆာင္း ရစိမ့္ေသာငွာ အခ်င္းခ်င္း ညွိႏိႈင္းတိုင္ပင္၍ ဘုရင္မင္းျမတ္ထံ အမိန္႔ေတာ္ျမတ္ ခံယူၿပီးလွ်င္ ၿမိဳ႔ေတာ္ အေနာက္ျပင္ရွိ တိုက္ႀကီးတတိုက္တြင္ ထီလက္မွတ္မ်ားကို တေစာင္လွ်င္ ေငြ ၅ိ ႏွင့္ လက္မွတ္ေပါင္း ၁၂၀၀၀ ကို မွဴးေတာ္ မတ္ေတာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ ၾကပ္မတ္၍ ေရာင္းၾကသည္။
လက္မွတ္ေပါင္း ၁၂၀၀၀ ေရာင္းရေငြ ၆၀၀၀၀
၎အေပၚ၌ ေငြေတာ္ ၁၀၀၀၀ မွတ္ယူ ၁၀၀၀၀
က်န္ေငြ ၅၀၀၀၀
ကို ပထမ ေပါက္သူအား ဆင္ေပၚတြင္ ေငြထုပ္ကို တင္၍ ေပါက္သူ ေနရပ္ကို သြားေရာက္ ေပးပို႔ ေလ သည္ကို အမ်ားျပည္သူတို႔ ျမင္ၾက သိၾကေလေသာ္၊ တေန႔တျခား ထီထိုးသူတို႔ တိုးတက္ပြါးမ်ားလာ၍ ဆက္လက္ကာ ထီဖြင့္ရေလေတာ့သည္။ ထီထိုးသူတို႔ သည္လည္း မ်ား၍မ်ား၍ လာရာ မဲလက္မွတ္ယူရာ၌ တိုးေခြ႔၍ ယူရျခင္း၊ ၎ျပင္ ထီရံုကလည္း တရံုတည္း ျဖစ္၍ လာရေသာ ခရီးမွာ လည္း ေဝးျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူအမ်ား စိတ္ၿငိဳျငင္ ပင္ပန္း သေဘာ မေက်နပ္သည္ကို အတြင္းဝန္ ေယာမင္းႀကီး၊ အတြင္းဝန္ ေရနံေခ်ာင္းမင္းႀကီး၊ ၿမိဳ႔ဝန္၊ ေတာင္ဝန္၊ စေလၿမိဳ႔ဝန္၊ ေတာင္ခြင္ ၿမိဳ႔ဝန္တို႔ သိ၍ တဖန္ တိုင္ပင္ႏွီးေႏွာ သေဘာညီညြတ္ၾက၍၊ တိုင္းေနမျပည္သူမ်ား မၾကပ္မတည္းဘဲ လက္မွတ္ ဝယ္ယူႏိုင္ရန္ လက္မွတ္တေစာင္ ၂ ိ က်ႏွင့္ လက္မွတ္ေပါင္း ၆၀၀၀ ၊ ၎ျပင္ အသြားအလာ လြယ္ကူေစရန္ ထီရံု ၁၀ ရံု ထားေလသည္။ ထီရံု ၁၀ ရံု၌ တလလွ်င္ ၁၀ ႀကိမ္က် ဖြင့္ေလသည္။
ထီရံုေတာ္မ်ားကို ရုပ္သိမ္းျခင္း
တိုင္းသူျပည္သား အေပါင္းတို႔သည္ ထီကိုသာ ဂရုစိုက္ၿပီး ေနၾကရာ၊ စီးပါြးေရး၌ မ်ားစြာ ဆုတ္ယုတ္ ပ်က္စီးျခင္း၊ ေၾကြးမ်ားတင္ျခင္း၊ တရားတေဘာင္ ျဖစ္ျခင္းမ်ားကို ဘဝရွင္ မင္းတရားႀကီး ေရႊနားေတာ္ ၾကားေတာ္မူလွ်င္ တိုင္းသူ ျပည္သားတို႔ စီးပါြးေရး ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးျခင္း အေၾကာင္းျဖစ္၍ ထီရံုမ်ားကို ရုတ္သိမ္းရန္ အမိန္႔ေတာ္ျမတ္ မွတ္ေတာ္မူေလသည္။ ထီေၾကြးတင္ရွိသူမ်ားကိုလည္း ေငြေတာ္ ထုတ္၍ ဆပ္ေပးေတာ္မူသည္" လို႔ ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ (နဂါးဗိုလ္ ထိပ္တင္ေထြး ေရးတဲ့ ရတနာသိခၤ ကုန္းေဘာင္ မဟာရာဇဝင္အက်ဥ္း၊ စာမ်က္ႏွာ ၄၃၈၊ ၄၃၉)
ႏွစ္တရာ မႏၱေလးစာအုပ္ကိုေရးတဲ့ ေရႊကိုင္းသား အမည္ခံ ဆရာေတာ္ ဦးေသာဘိတကေတာ့ -
" ထို႔ျပင္ ၁၂၄၀ ျပည့္ တေပါင္းလတြင္ ေနျပည္ေတာ္၌ ထီရံုမ်ား မိႈလို ေပါက္လာျခင္းသည္လည္း တိုင္းျပည္ ၏ စီးပြါးေရး အေျခအေန ဘယ္အဆင့္တြင္ ေရာက္ရွိေနသည္ကို တိုင္းတာျပသကဲ့သို႔ ရွိေနေပသည္။ ပထမ ထီ တရံုမွ ဆယ္ရံုအထိ တိုးတက္လာၿပီး ထိုထီရံုက တလလွ်င္ ဆယ္ႀကိမ္က်စီ အႀကိမ္တရာ ဖြင့္ရသည္။ တႀကိမ္လွ်င္ ေငြ ၁၂၀၀ ႏွင့္ ခြန္ေငြေတာ္ တသိန္း နွစ္ေသာင္း (၁၂၀၀၀၀) ကို လစဥ္ ဆက္ရ သည္။ ဘုရင့္ေငြတိုက္ေတာ္ကို တလ တလ ဘ႑ာေတာ္ တသိန္းနွစ္ေသာင္း မွန္မွန္ ဝင္ေနသေလာက္ တိုင္းသူျပည္သား ဆင္းရဲသားတို႔ မွာကား ထီကို အေၾကာင္းျပဳ၍ လံုးပါးပါးၿပီး ေၾကြးတင္ကၽြန္ျ့ဖစ္ ဘဝ သို႔ ေရာက္ၾက ကုန္ေတာ့ရာ ၁၂၄၃ ခု၊ ျပာသိုလတြင္ ထီရံုမ်ားကို ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းပစ္လိုက္ေတာ့သည္။
ထီ စတင္ ဖြင့္လွစ္ေသာ ေစ်းခ်ိဳေတာ္ ကိုးခန္းအုတ္တိုက္မွာ ယခု ရံုေတာ္ႀကီး ေခၚေသာ ေနရာ ပင္ ျဖစ္ေလေတာ့သည္" (အႏွစ္တရာျပည့္ မႏၱေလး၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၀၅)
ထီရံုေတြ တရံုကေန ဆယ္ရံု၊ တရံုမွာ တလ ဆယ္ႀကိမ္ အားလံုး တလ အႀကိမ္တရာ ထီဖြင့္တဲ့အခါ တိုင္းသူျပည္သားေတြ ဘယ္အျဖစ္ ေရာက္ကုန္သလဲဆိုတာကိုလည္း ဦးတင္ရဲ႔ ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာ ရာဇဝင္ေတာ္ႀကီးက ေတာ္ေတာ္ေလး စံုေစ့ေအာင္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီကိစၥမွာ ထီထိုးသူေတြကသာ ေလာဘ မသတ္ႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ ခိုင္ေၾကးႏႈတ္ယူတယ္ဆိုတဲ့ ဖြင့္သူ ကလည္း ေလာဘ မသတ္ႏိုင္တာကို ျမင္ေတြ႔ ေနရပါတယ္။ ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇဝင္ေတာ္ႀကီး စာမ်က္ႏွာ ၅၆၆ မွာ -
"ထိုနွစ္ ျပာသိုလ ဘဝရွင္မင္းတရားႀကီး ဘုရားအမိန္႔ေတာ္ ရွိသည္ကား…..
ယခု ထီရံုမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း အမႈမွာ အထက္ရည္ရြယ္ရင္းအတိုင္း အက်ိဳး ၿပီးေျမာက္သည္ မဟုတ္၊ ျပည္သူ ဆင္းရဲသားတို႔သည္ ကံစမ္းရံုမွ်သာမက အႀကိမ္ႀကိမ္ ထည့္ဝင္ၾကေလသည္။ တႀကိမ္ နွစ္ႀကိမ္ လက္မွတ္တိုက္ဆိုင္၍ ေငြရသူတို႔သည္လည္း မေရာင့္ရဲႏိုင္၊ အထပ္ထပ္ ထည့္ဝင္၍ ရၿပီးေသာ ပစၥည္း ကုန္ၾကျခင္း ျဖစ္ရေလသည္။ မရေသးေသာ သူတို႔လည္း အာသာငင္းငင္း ခ်င္ျခင္း မေျပ ရွိေလ သည္ႏွင့္ အခါခါ အထပ္ထပ္ ထည့္ဝင္ေလ၍ ေၾကးေငြမ်ားစြာ ကုန္က် ေၾကြးတင္ ကၽြန္ျဖစ္ရသည့္အျပင္ ထီရံု အႀကီးအၾကပ္တို႔ထံ ရံႈးေၾကးေငြမ်ားကို မေပးႏိုင္၍ ခ်ဳပ္ထားေတာင္ခံျခင္း ရွိေၾကာင္းမ်ားကို ၾကား သိေတာ္ မူရသျဖင့္ ဤအမႈသည္ ေလာဘႏိုင္ငံကို လိုက္၍ ကစားပြဲ ကဲ့သို႔ တစတစ ႀကီးပြါးၾကလွ်င္ ဥစၥာပစၥည္း ကုန္ခန္း ပ်က္စီးျခင္း အေၾကာင္း ျဖစ္သည္။ ငါအရွင္ ဧကရာဇ္မင္းျမတ္၏ အက်ိဳး ကို ေထာင့္ေျမာ္ငဲ့ညွာ၍ အရွည္သျဖင့္ ျပဳလုပ္သင့္သည့္ အရာ မဟုတ္ ျဖစ္သည္။ ထီရံုမ်ားကို ရုပ္သိမ္းၿပီး လွ်င္ ခိုင္ေငြႏွင့္ စပ္၍ ရရန္ ေငြေတာ္မ်ားကို အခ်ဳပ္အေႏွာင္ အေတာင္းအခံမရွိ ခ်မ္းသာေစရမည္။ ျပည္သူ ဆင္းရဲသားတို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း ထီေၾကြးႏွင့္ စပ္၍ ထီရံုး အႀကီးအၾကပ္တို႔က ခ်ဳပ္ေတာင္းရွိသည့္ ေငြမ်ား ကိုလည္း ေငြေတာ္ထုတ္၍ ေပးဆပ္ေတာ္မူမည္။ ေနာင္ကိုလည္း ထီေၾကြးနွင့္ ဆပ္သည္ကို လႊတ္ေတာ္ ရံုးေတာ္မ်ားက လက္ခံ၍ အေတာင္းအခံမရွိ။ ခ်မ္းသာသျဖင့္ လြတ္လြတ္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ျခင္း အမႈမ်ား ကို ျပလုပ္ေနထိုင္ေစရမည္။
အမိန္႔ေတာ္ရွိ၍ ထီရံုေတာ္မ်ားကို ရုပ္သိမ္းရသည္။ ထို႔ေနာက္ ထီရံု အႀကီးအၾကပ္တို႔ စာရင္း ဆက္သြင္း ရာပါ ဆင္းရဲသားတို႔ အခ်င္းခ်င္း ယွက္တင္သည့္ ထီေၾကြးေငြ ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ မ်ားကိုလည္း ေရႊတိုက္ေတာ္ က ထုတ္၍ ဆပ္ေပးသနားေတာ္မူသည္" လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။ ဒီ ထီေတာ္ဟာ ဘယ္တုန္းက စဖြင့္ တယ္၊ ဘယ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ဖ်က္သိမ္းတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်ိန္ကာလကိုေတာ့ ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ႔ နယ္လွည့္ရာဇဝင္မွာ ဒီလို ေတြ႔ရပါတယ္။
"သီေပါမင္း လက္ထက္ မႏၱေလးမွာ ဖြင့္တဲ့ ထီေတာ္ဟာ ၁၂၄၀ ျပည့္ တေပါင္းလဆန္း ၆ ရက္၊ ၂၅ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၈၇၉ မွ စဖြင့္တယ္။ ၁၂၄၃ ခု ျပာသိုလ၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၈၈၁ မွာ ထီရံုေတြ ပိတ္၊ ထီေၾကြး ေငြ ႏွစ္ေသာင္းကို ေရႊတိုက္ေတာ္က ထုတ္ေပးေစ လို႔ အမိန္႔ခ်တယ္" ဆိုၿပီး ေဒါက္တာ သန္းထြန္းရဲ႔ နယ္လွည့္ရာဇဝင္ မႏၱေလးရက္စဥ္ သမိုင္းမွာ ေဖာ္ျပထားတာေၾကာင့္ ထီဟာ ဖြင့္ေနတာ ၂ ႏွစ္နဲ႔ ၁၀ လ ၾကာတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ႏွစ္တရာမႏၱေလး စာအုပ္မွာပဲ သီေပါမင္း လက္ထက္ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒမ်ားအေၾကာင္း ေရးသားရာမွာ ထီဥပေဒကို ဘယ္လို ေဖာ္ျပသလဲ ဆိုေတာ့……..
"(၁၉) မွတ္ျဖင့္ ျပထားေသာ ဥပေဒကား ေငြပင္ စိုက္ရန္ ေခၚေသာ ထီရံုးဥပေဒျဖစ္၍ ၎ ဥပေဒမွာ ေနာင္ တြင္ ဖ်က္ပစ္ရသည္ ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ၁၂၄၀ ျပည့္ တေပါင္းလတြင္ စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည့္ ရတနာပံု ေသာင္းထိသည္ ၁၂၄၃ ခု၊ ျပာသိုလသို႔ ေရာက္ေသာ ကာလ ထီကို အေလာင္းအစားသဖြယ္ ျပဳ လုပ္၍ ေၾကြးတင္ ကၽြန္ျဖစ္ ရွိေၾကာင္းမွ စ၍ ထီပြဲ၏ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို သိေတာ္မူသျဖင့္ ထီရံုအားလံုး ကို ျပန္လည္ ရုတ္သိမ္းေစၿပီးေသာ္ ထို ေၾကြးတင္သူမ်ားအတြက္ ေရႊတိုက္ေတာ္မွ ေငြေတာ္ ထုတ္၍ ဆပ္ေပး ေစရ၏။ သို႔ျဖစ္၍ ထီရံုဥပေဒလည္း ျပန္လည္ရုတ္သိမ္းရာတြင္ ပါဝင္သြားျခင္း ျဖစ္ေလသည္။" လို႔ စာမ်က္ႏွာ ၁၇၇ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီမွာ ေၾကြးတင္ ကၽြန္ျဖစ္ ဆိုတဲ့ စကား ပါေနတာကို ရွင္းဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ ဟို ပေဒသရာဇ္ေခတ္တုန္းက ပစၥည္း ဥစၥာကို ေရာင္းခ် ေပါင္ႏွံစရာ မရွိရင္ လူကို ကၽြန္အျဖစ္ ေရာင္းႏိုင္ ေပါင္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏို႔ေပမယ့္ ဒီလို ေရာင္းလို႔ တသက္လံုး ကၽြန္ျဖစ္သြားရတယ္ ေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး။ ျပန္ေ၇ြးႏိုင္ရင္ ျပန္ၿပီး လြတ္လပ္ သြားပါတယ္။ ျမန္မာကၽြန္က Slave လို႔ ေခၚတဲ့ တိုင္းတပါးက ကၽြန္ေတြလို တသက္လံုးေရာ သားစဥ္ေျမး ဆက္ေရာ ကၽြန္ျဖစ္ရမယ္ လို႔လည္း မဟုတ္ဘူး။ သခင္က ရက္ရက္စက္စက္ ရိုက္ႏွက္ ေစခိုင္းတယ္၊ အငတ္ထားတယ္၊ ေျခက်ဥ္းခတ္တယ္ ဆိုတာ မ်ိဳးလည္း မရွိဘူး။ ကိုယ့္မွာ မေခ်ာင္လည္ရင္ မိမိကိုယ္ကို ကၽြန္အျဖစ္ခိုင္းပါ၊ ေစပါ။ ကိုယ္ေနေၾကး ဘယ္ေရြ႔ ဘယ္ေလာက္ ေပးပါ ဆိုၿပီး ေရာင္းၾကရတယ္။ အဲဒါ ကိုယ္ေနေၾကး ျပန္ေပးႏိုင္ရင္ လြတ္လပ္သြားတာပဲ။ သီေပါမင္း လက္ထက္မွာ ေငြေတာ္နဲ႔ ကၽြန္ေတြ ကို ေရြးႏႈတ္ၿပီး လြတ္လပ္ခြင့္ ေပးတာေတြ ရွိပါတယ္။
ိေနာက္ၿပီး ကၽြန္မတို႔ ေျပာဆို သံုးႏႈန္းေနတဲ့ စကားေတြ ထဲမွာ အေၾကြးကို ျပန္ဆပ္ရေခ်ရဲ႔လို႔ မပူမပင္ ယူငင္ သံုးစြဲ တတ္တဲ့ လူကို "ဒီလူေတာ့ ေၾကြးတင္ရင္ ရွင္ဘုရင္ ဆပ္လိမ့္မယ္ ဆိုတဲ့ လူသားမ်ိဳး" လို႔ ေျပာေလ့ရွိ ပါတယ္။ အဲဒါဟာ တကယ္ပဲ ရွင္ဘုရင္က ဆပ္ဖူးလို႔ သံုးႏႈန္းတဲ့ စကားပါ။ ဒီကိစၥမ်ိဳးကေတာ့ ပေဒသရာဇ္ေခတ္မွာ သေဘာေကာင္းတဲ့ သနားၾကင္နာတတ္တဲ့ ရွင္ဘုရင္မ်ား လုပ္ေလ့ရွိတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေပါ့။ သီေပါမင္းဟာ ထီေတာ္ေၾကာင့္ တိုင္းသူျပည္သားေတြ ဒုကၡေရာက္မွန္း သိတဲ့အခါ အေၾကြးဝင္ဆပ္တဲ့ ဘုရင္တပါးပါကလား။
ထီေတာ္ႀကီး ဖြင့္တဲ့ ရံုေတာ္ႀကီးဆိုတဲ့ အေဆာက္အဦႀကီးကေတာ့ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္အထိ ေစ်းခ်ိဳ ရံုေတာ္ႀကီး မွာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါေသးတယ္။ ဒီရံုေတာ္ႀကီးကို ၿဗိတိသွ် အစိုးရက တေန႔ေတာ့ ေလလံတင္ ေရာင္းခ်လို႔ ဘီၾကင္ ေဟာ္တယ္ ဖြင့္လိုသူနဲ႔ ေဒၚတင့္ဆိုသူတို႔ အၿပိဳင္ ေလလံဆြဲတဲ့အခါ ေဒၚတင့္က ရသြားသတဲ့။ ဒါနဲ႔ ဘီၾကင္ေဟာ္တယ္ဖြင့္လိုသူ လင္ၾကည္ေဆးက ေဒၚတင့္ဆီက ငွားရမ္း ဖြင့္လွစ္တယ္။ ကိုးခန္းရွိတဲ့အနက္ ဘီၾကင္က ေျခာက္ခန္း၊ တံုဝွါ ေခါက္ဆြဲဆိုင္က သံုးခန္း ငွားရမ္း ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ၁၉၅၆ ခုနွစ္မွာ စစ္ကိုင္း ငလ်င္လႈပ္ေတာ့ ဒီအေဆာက္အဦႀကီး နည္းနည္း အက္ကြဲသြားတာနဲ႔ ၿဖိဳဖ်က္ ပစ္လိုက္ ၾကရတယ္။
ျမန္မာ့ေသြးထဲ ထီမ်ိဳးေစ့ အဲဒီအခ်ိန္က စၿပီး က်ေရာက္သြားခဲ့တယ္ ထင္ပါတယ္။
[ရတနာပံုမႏၱေလး၊ မႏၱေလး၊ ကၽြန္မတို႔ မႏၱေလး - လူထုေဒၚအမာ၊ ၁၉၉၃ ခု၊ ႏိုဝင္ဘာလ၊ ပထမအႀကိမ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္]
Maya Magazine
--------------------------------------
ကိုမ်ဳိး(သုတစြယ္စုံ)(lwanmapyay.blogspot.com) Facebook Page Twitter Google+